Visualizzazione post con etichetta Plaid Cymru. Mostra tutti i post
Visualizzazione post con etichetta Plaid Cymru. Mostra tutti i post

venerdì, ottobre 02, 2015

Gair o gyngor i Leanne Wood wrth drafod annibyniaeth

Dydw i ddim yn meddwl fy mod i erioed wedi mwynhau ysgrifennu blogiad mwy nag Eryrod Pasteiog, sy'n mynd â fi'n ôl at wleidyddiaeth felly. Neithiwr mi wnes i’r camgymeriad mawr o wylio Question Time o Gaerdydd. Roedd Kinnock yn ofnadwy; roedd Leanne Wood yn drybeilig; darodd Stephen Crabb fawr ddim ergyd ar neb; y Sais boi ‘na yn gall ond yn ddiflas a Charlotte Church fawr gwell na’r un ohonyn nhw mewn difrif – heb sôn am gynulleidfa arferol o Anghymreig am QT yng Nghymru.

Byddaf hynod, hynod o gryno yn hwn o flogiad.

Mae’r dull mae Leanne Wood yn benodol (ac, i raddau llai, y Blaid) wedi’i fabwysiadu i drafod annibyniaeth yn wleidyddol hurt. Yn hytrach na rhoi unrhyw ddadl dros annibyniaeth, dyma ddywedodd hi neithiwr – ac yn wir rhywbeth tebyg y mae hi wedi bod yn ei adrodd ers peth amser...

 
Our economy is too weak. We’re already facing a situation where workers in Wales earn 85% of the UK average.

Oes, mae yna wendidau lu gan economi Cymru – boed hynny’n ymwneud â’n GDP, y cyflogau is sy’n cael eu hennill yma, ein hanallu i godi trethi, a’r ffaith bod tlodi plant a diweithdra’n uwch yng Nghymru na gweddill y DU ymhlith, fwy na thebyg, ddegau o ffactorau eraill; hyd yn oed y ffaith bod mwy o ddibyniaeth ar fudd-daliadau yma.

Yr hyn mae Leanne Wood yn ei wneud ydi cytuno efo'r rhai sy’n dadlau yn erbyn annibyniaeth i Gymru, gan atgyfnerthu’r syniad ein bod ni yn rhy dlawd i fod yn annibynnol. Mae’r dacteg yn un gwbl, gwbl anghywir ac eithriadol o niweidiol i’r achos cenedlaethol.

Yr hyn y dylid ei ddweud ydi hyn: ydi, mae economi Cymru’n wynebu heriau economaidd difrifol, a hynny ers degawdau. Ond dydi’r ffactorau hynny ddim yn cau’r drws ar annibyniaeth, ond yn hytrach maen nhw’n cyfleu yn y ffordd gliriaf posibl pa mor ddiawledig o wael y mae Cymru wedi’i gadael i lawr gan y wladwriaeth Brydeinig.

Syml o ddadl. Ond dadl wir.

Efallai na ddylai Plaid Cymru ganolbwyntio gormod ar annibyniaeth. Ond dylai hi ddim fod yn ei thanseilio ac atgyfnerthu amheuon pobl yn ei chylch sef yn union y mae’n ei wneud gyda'r ddadl ‘dydyn ni ddim isio annibyniaeth achos mae Cymru’n rhy dlawd ar y funud’. Dylai hi fod yn cyfeirio at lwyddiant gwledydd eraill – mae Estonia’n un da iawn – ac yn gosod y bai am wendidau Cymru ar garreg drws Llundain. Cyfleu’r ffaith mai Llundain sy’n ei cadw rhag ffynnu; nid mai ni sy’n rhy dlawd felly nad oes gobaith.

Mae’r nifer sy’n coelio mewn annibyniaeth yng Nghymru’n isel. Lein y Blaid ydi nad ydi hyn yn syndod am nad oes neb erioed wedi dadlau drosti; sy’n eithaf cadarnhau un o unig ergydion Crabb neithiwr ar QT “Then what’s the point of Plaid Cymru?”

Oce, Blaid Cymru, os dydach chi ddim isio gweiddi’n groch dros annibyniaeth dwi’n dallt hynny’n iawn – a dwi’m yn bod yn goeglyd, dydi’r fantais wleidyddol sydd i’w hennill o wneud hynny efallai ddim yn fawr. Ond drwy, i bob pwrpas, fwydo’r naratif Brydeinllyd yn ei chylch, rydych chi’n cyfrannu nid at ei sicrhau ryw dro, ryw bryd, ond at ei hatal a hynny efallai’n barhaol.

lunedì, maggio 18, 2015

Tri phwynt ynghylch etholiad 2016 a Phlaid Cymru

Wna i fod yn gryno am unwaith. Mae yna nifer o bobl, oddi mewn i Blaid Cymru’n bennaf, sydd bron fel petaent yn disgwyl i Blaid Cymru ennill tir etholiadau’r Cynulliad y flwyddyn nesaf. Mae BlogMenai wedi eu trafod ac mae’r rhesymau mae Cai yn eu nodi yn rhai gwir. Ond mae yna dri phwynt dwi am eu codi ynglŷn â pham y gallai’r etholiadau hynny o hyd fod yn rhai anodd iddi, a dydi hynny neb ystyried ffactorau fel UKIP a’r ffaith y bydd Llafur yn wynebu llywodraeth Geidwadol yn Llundain.

 
Amlygrwydd Leanne Wood

Mae’n ymddangos mai Leanne Wood ydi bellach yr arweinydd gwleidyddol amlycaf yng Nghymru. Dydi hynny ond â gallu bod yn beth da. Serch hynny, y gwir ydi dwi ddim yn gweld unrhyw reswm i feddwl y caiff etholiadau’r Cynulliad fwy o sylw y flwyddyn nesaf yn y cyfryngau Prydeinig – sef o le y caiff y rhan fwyaf o bobl Cymru eu newyddion o hyd – ac felly ni chaiff y Blaid yn awtomatig yr un sylw ac y gafodd y tro hwn, mewn ffordd ryfedd. Teg hefyd yw dweud, pan ddaeth hi lawr ati, na lwyddwyd i fanteisio ar y sylw hwnnw; wedi’r cyfan ni chynyddodd pleidlais Plaid Cymru ond 16,300 oddi ar 2010. Yn waeth na hynny efallai, roedd 11,645 o’r cynnydd hwnnw – dros 70% – mewn pum sedd, sef Arfon, Ynys Môn, Dwyrain Caerfyrddin a Dinefwr, Gorllewin Caerdydd a’r Rhondda.

 

“Mae Plaid Cymru’n gwneud yn well yn y Cynulliad”

Isod mae tabl o berfformiadau Plaid Cymru ar lefel San Steffan a lefel y Cynulliad y ganrif hon. 

Blwyddyn
Etholiad Cyffredinol
Etholiad Cynulliad
2001
195,893
14.3%
-
-
2003
-
-
180,185
21.2%
2005
174,838
12.6%
-
-
2007
-
-
219,121
22.4%
2010
165,394
11.3%
-
-
2011
-
-
182,907
19.3%
2015
181,694
12.1%
-
-
Ar gyfartaledd
179,455
12.6%
194,071
21.0%

 
Rŵan, yn ganrannol mae yna wahaniaeth digon sylweddol ym mherfformiad y Blaid mewn etholiadau i’r Senedd o’i gymharu â rhai i San Steffan, ond ni all neb wadu bod a wnelo hynny â’r ffaith fod y niferoedd sy’n pleidleisio mewn etholiadau Cynulliad yn sylweddol is – tua 20% yn is.

Serch hynny, dwi’n meddwl ei fod o’n dangos bod yn rhaid rhoi i’r neilltu y syniad 'ma - sy'n cael ei ailadrodd hyd nes ein bod wedi'i dderbyn fel ffaith - fod Plaid Cymru’n awtomatig yn gwneud yn sylweddol well ar lefel y Cynulliad na San Steffan. Y gwir ydi, o ran nifer y pleidleisiau a gaiff, mae’r gwahaniaeth ar y cyfan yn rhyfeddol o fach. Hynny ydi, dydi Plaid Cymru ddim o reidrwydd yn gwneud yn well yng nghyd-destun etholiadau Cynulliad i’r graddau y dylai hwn fod yn bwynt sy’n cael ei godi’n rheolaidd. Mae’n bosibl y gellir dadlau bod ffawd y Blaid ers 2003 yn yr etholiadau hynny'n dibynnu’n fwy ar ba mor wael a wna ei gwrthwynebwyr yn hytrach nag ar ba mor dda mae hi’n ei wneud, achos mae ei pherfformiadau’n eithaf statig.

 
Seddi targed

Dydw i ddim yn meddwl y byddai fawr neb yn anghytuno â’r ffaith mai saith etholaeth fydd y Blaid yn canolbwyntio arnynt o ddifrif yn 2016: Aberconwy, Caerffili, Castell-nedd, Cwm Cynon,  Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro, Llanelli a’r Rhondda. Y mae rhai yn mynnu fod yna seiliau cadarn wedi’u gosod at gipio’r seddi hyn flwyddyn nesa yn yr etholiad hwn am lu o resymau. Ond y gwir ydi – os edrychwch chi’n fanylach ar y seddi targed hyn – mae pethau’n eithaf argoelus i gyfleoedd Plaid Cymru.
 

Etholaeth
Newid % yn y bleidlais 2010-2015
Aberconwy
-6.1
Caerffili
-2.1
Castell-nedd
-1.8
Cwm Cynon
-3.5
Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro
0.0
Llanelli
-7.0
Rhondda
+8.9

 
Er gwaetha’r ffaith fod y Blaid wedi llwyddo i gael canlyniad da yn y Rhondda – nad oedd yn gwbl annisgwyl o ystyried popeth – erys y ffaith fod canran Plaid Cymru o’r bleidlais wedi lleihau oddi ar 2010 eleni ym mhump o'r saith sedd y bydd hi’n debygol o’u targedu yn 2016 - doedd dim newid o gwbl yn y llall. Wrth gwrs, mae nifer o’r seddi hyn yn agosach o lawer ar lefel Cynulliad ac yn fwy ffafriol i’r Blaid nag ydynt mewn etholiad cyffredinol, dwi’n derbyn hynny. Eto, does yna ddwywaith am y peth, roedd chwe o’r saith canlyniad uchod i Blaid Cymru’n amrywio rhwng gwael a diawledig o wael. Dydi colli pleidleisiau mewn seddi fydd yn rhai targed mewn etholiad arall flwyddyn cyn ei gynnal byth yn gallu bod yn beth da.

Ac fel y dywedais uchod, dydi pleidlais Plaid Cymru’n fawr ddim uwch mewn etholiadau Cynulliad mewn difrif fel rheol – cyfuniad digon digalon iddi.
 
Dydw i ddim yn dweud nad oes yna ffactorau fydd yn ffafrio Plaid Cymru’r flwyddyn nesaf – ond mae yna lot o bethau i’w poeni amdanynt hefyd. Dwi’n eithaf siŵr bod yna rai ym Mhlaid Cymru sy’n deall hynny ... ond gan ddweud hynny dwi'n hollol siŵr fod yna rai sy ddim.

mercoledì, marzo 18, 2015

Proffwydo 2015: Ceredigion

Dyma ni. Mi addewais y byddwn i’n dadansoddi Ceredigion a hynny a wnaf, er yn hwyrach nag oeddwn i’n disgwyl gwneud.

Bydd hwn yn etholiad difyr yng Ngheredigion, ond mae’n anodd gwybod yn union beth i’w wneud ohoni. Cyn mynd i ddadansoddiad mwy manwl, fe wyddoch debyg mai un o ddwy blaid fydd yn ennill yma eleni: y Democratiaid Rhyddfrydol neu Blaid Cymru. Mae yna gymaint o elfennau a allai effeithio ar yr etholiad hwn. Gadewch i mi ddechrau gyda’r Democratiaid Rhyddfrydol.

Yn syml, o ran cadw’r sedd, ddylai o ddim ar yr olwg gyntaf fod yn broblem. Yn 2010 roedd mwyafrif y blaid yma dros 8,000 o bleidleisiau, gan ennill 50% o’r bleidlais. Ni ddylid diystyru hynny o gwbl – mae’n fwyafrif hynod o gadarn. I ategu hynny, mae Mark Williams yn aelod lleol poblogaidd iawn sy’n gwybod sut mae ymladd etholiadau. Yn wir, mae’n gwybod pwy sy’n pleidleisio drosto a sut i’w hudo ac mae hynny’n angenrheidiol mewn gwleidydd da.

Fel arfer dylai hynny fod yn ddigonol. Ond y tro hwn mae pethau’n y fantol. Mae’r Dems Rhydd yn gwaedu pleidleisiau yng Nghymru yn ôl y polau Cymreig – cawson nhw 20% o’r bleidlais yn 2010, ond yn yr arolwg barn Cymreig diwethaf ni chawsant ond 5%. Yn gyffredinol mae’r polau’n dangos y byddan nhw’n colli dwy ran o dair i dri chwarter o’u pleidlais yma.

Fodd bynnag, y farn gyffredinol ydi na fyddan nhw’n colli cymaint â hynny ym mhob sedd ac y byddan nhw’n gadarnach yn y seddi maen nhw’n eu dal. Mae synnwyr cyffredin yn dweud bod hynny’n wir, ond os edrychwch chi’n fanwl ar rai o bolau’r Arglwydd Ashcroft (dyma un Brycheiniog a Maesyfed) hyd yn oed yn y seddi hynny maen nhw’n ddigon tebygol o golli traean da o’u pleidlais. Ydi, mae eu pleidlais nhw’n wytnach yn y seddi sydd ganddynt ... ond dydi hi ddim ychwaith yn wydn.

Roedd ffigurau’r pôl y cyfeiriais ato uchod gan yr Arglwydd Ashcroft, ym Mrycheiniog a Maesyfed, gyda llaw, yn gofyn i bobl feddwl am eu hetholaeth benodol nhw sy’n golygu meddwl am yr ymgeiswyr. Mae Roger Williams yr AS presennol, fel Mark Williams, yn aelod lleol poblogaidd. Os ydi yntau’n debygol o golli talp mor fawr o’i bleidlais, mae’n hollol bosibl y bydd Mark Williams hefyd.

Un elfen sydd i’w chael yng Ngheredigion fodd bynnag ydi’r bleidlais myfyrwyr. Gwnaeth y Democratiaid Rhyddfrydol yn dda ymhlith myfyrwyr y tro diwethaf, fel y maen nhw wedi yn draddodiadol, ac mi fydd yn ffactor yn yr etholaeth y tro hwn. Fodd bynnag, wnaethon nhw ddim gystal ag y byddai rhywun yn ei ddisgwyl yn 2010 – tua 48% bleidleisiodd Dem Rhydd yn 2010. Ro’n i’n rhyw ddisgwyl i’r ffigur fod yn uwch fy hun.

Y mae’n anwyddonol tu hwnt gymhwyso’r ganran honno i bobman, ond er mwyn ceisio darogan beth am wneud hynny? Mae tua 11,000 o fyfyrwyr yng Ngheredigion – petai tua hanner ohonynt wedi pleidleisio dros Mark Williams yn 2010 mae hynny o leiaf yn 5,000 o bleidleisiau – er o ystyried gweithgarwch y blaid ymhlith myfyrwyr Aberystwyth yn benodol, gallai’n hawdd fod yn fwy. Yn ôl y British Election Study (a ddywed mai 44% o fyfyrwyr bleidleisiodd dros y Democratiaid Rhyddfrydol yn 2010), mae cefnogaeth i’r blaid ymhlith myfyrwyr wedi gostwng i 13%. Mae hynny’n ostyngiad sylweddol, a phetai’n wir yng Ngheredigion byddai’n awgrymu y byddai tua 2,000-3,000 o fyfyrwyr yn pleidleisio dros y blaid yn 2015 yno. O ystyried hefyd fod cangen wleidyddol y blaid ym Mhrifysgol Aberystwyth wedi chwalu fwy na heb, dydi hynny ddim yn ffigur afrealistig.

Ond nid myfyrwyr mo’r rhan fwyaf o bobl Ceredigion o bell ffordd. Mae tua 48,000 o etholwyr yng Ngheredigion nad ydynt yn fyfyrwyr, a does yna ddim amheuaeth i Mark Williams ennill ymhlith y trwch ohonyn nhw y tro diwethaf. O pleidleisiodd 5,000-6,000 o fyfyrwyr yng Ngheredigion dros y Dems Rhydd y tro diwethaf mae hynny’n gadael tua 13,000-14,000 o drigolion arferol a bleidleisiodd dros yr AS presennol.

Yma mae pethau’n mynd yn ddifyr. Awgrymwyd yn etholaeth gyfagos Mrycheiniog a Maesyfed y gallai traean o bleidleiswyr 2010 beidio â bwrw pleidlais i’r Democratiaid Rhyddfrydol yn 2015 yn y seddi sydd ganddynt (mae ffigur tebyg i’w weld yn nifer o’u seddi presennol, gyda llaw). Rŵan, mae ‘na elfen o ffantasi’n perthyn i ddarogan fel hyn bob tro, ond ddywedwn ni fod rhyw 30% o’r 14k (y nifer uchaf dybiwn i o drigolion parhaol bleidleisiodd DRh yn 2010) yn peidio â phleidleisio y tro hwn, mae hynny’n golygu mai tua 10,000 fyddai’n rhoi eu ffydd yn Mark Williams fis Mai.

Mae yna ffactorau eraill ar waith – dwi ddim yn eu diystyru – ond o chwarae gêm rifol â’r ystadegau uchod, bosib y bydd pleidlais y Dems Rhydd y tro hwn mor isel ag 11,000 ac mor uchel ag ... 13,000. Mae pa un a fydd y bleidlais yn dal yma’n gadarnach na hynny neu ba un a fydd yn agosach at ddilyn patrymau Cymru gyfan yn agored i drafodaeth gwbl academaidd. Ond dwi ddim yn meddwl bod 11,000 – 13,000 yn bell ohoni.

Iawn, dyna ddarfod sôn am y Democratiaid Rhyddfrydol. Ymlaen at Blaid Cymru. Mae dwy elfen i’w gobeithion hithau hefyd. Mae eu hymgeisydd i weld yn ddyn digon deallus – gallai’r ffaith ei fod yn Sais weithio yn ei erbyn ac o’i blaid er gwaetha’r ffaith fod ganddo Gymraeg – ond yn fwy cyffredinol mae gan Blaid Cymru ei hun bach o broblem. Dydi’r polau Cymreig ddim wedi bod yn rhy garedig iddi chwaith. Segura mae hi ar rhwng 10% a 13%.

Cafodd y Blaid 10,815 o bleidleisiau yn 2010, a thros y blynyddoedd diwethaf dydi hi ddim i weld fod ei huchafswm pleidleisiau, fel petai, yn fawr uwch na hynny. Cafodd Simon Thomas 13,241 yn 2001, 12,911 yn 2005 a chafodd Penri James 10,815 yn 2010. Mae pleidlais Elin Jones yn y Cynulliad wedi amrywio’n sylweddol hefyd – 11,883 (2001), 14,818 (2005) a 12,020 (2011). Ymddengys fod yna lefel benodol o gefnogaeth i Blaid Cymru wedi sefydlu yn yr etholaeth ... yn ddiddorol ddigon mae’n agos iawn at faint o bleidleisiau dwi’n rhagweld y Democratiaid Rhyddfrydol yn eu cael yma yn 2015.

Ond i ychwanegu agwedd ddiddorol at y gymysgedd, ym mholau Ashcroft yng Nghymru (oll mewn ardaloedd digon gwan i’r Blaid), pan ofynnir i bobl dros bwy y byddant yn pleidleisio o ystyried eu hetholaeth, mae Plaid Cymru’n gwneud yn well (weithiau’n sylweddol well) nag yn y cwestiwn cyffredinol. Bydd Ceredigion yn etholaeth bendant lle bydd pobl yn canolbwyntio ar y frwydr leol yn hytrach na’r darlun cyffredinol, a allai fod yn fuddiol i Blaid Cymru. Eto, myfyrio am yr hyn a allai ddigwydd ydi hynny yn hytrach na chyflwyno dadl gadarn mai dyna fydd yn digwydd.

Y peth allweddol i’r Blaid ydi faint o Ddemocratiaid Rhyddfrydol 2010 y gall eu hudo i’w chorlan. Yr ateb syml i hynny o’m rhan i ydi dwi ddim yn gwybod. Ond roedd yn ddiddorol gen i ddarllen y geiriau canlynol gan Dafydd Wigley yn ddiweddar yn y Mule, pan ddywedodd am seddi targed y Blaid

We’re ahead certainly in one of them, we’re neck and neck in another one and striking in another.

Sôn oedd am bolio mewnol y Blaid, a dwi’n naturiol amheus o bolau mewnol pleidiau heb sôn am duedd fythol y Blaid o fod yn orhyderus mewn etholiadau, ond mae’n berffaith amlwg mai’r ail sedd y soniodd amdani uchod oedd Ceredigion. Ac mae hynny’n rhyw gyd-fynd â’r hyn dwi wedi’i ddweud uchod yn y blogiad hwn. Do, mae’r hen Wigley wedi cael ymgyrch anarferol ffwndrus, ond mae’r boi dal yn gwybod ei stwff.

A all Plaid Cymru ddenu fil neu ddwy o bleidleisiau coll y Dems Rhydd felly? Gall ydi’r ateb, ac yn fwy na hynny mae’n hollol resymol dweud y gallai hynny fod yn ddigon i gipio’r sedd. Dwi’n rhyw feddwl, hyd yn oed yng Ngheredigion, yr aiff llawer o bleidleisiau coll y DRh i Lafur, yn enwedig yn Aberystwyth ac Aberteifi. Ac eto, tybed faint o fyfyrwyr y bydd Mike Parker a Leanne Wood yn apelio ato y tro hwn yn hytrach na Nick Clegg a Mark Williams? Eto, dyfalu fyddai dweud – byddai rhywun yn reddfol feddwl ambell un o leiaf.

Dywedais o’r blaen mai’r Dems Rhydd fyddai’n cadw Ceredigion. Petawn i heddiw yn gorfod mentro swllt ar y sedd hon, byddwn i’n newid fy narogan, a byddwn i’n rhoi Ceredigion i Blaid Cymru o ychydig gannoedd o bleidleisiau.

Cawn weld.

giovedì, gennaio 29, 2015

Pwt ar y Blaid a'r Gwyrddion

Ro’n i wedi bwriadu blogio ar y gynghrair wirioneddol od y mae Plaid Cymru wedi penderfynu ei ffurfio â’r blaid Werdd ers cryn tro. Y broblem ydi, ddoe cefais fy nghuro i hynny nid unwaith, eithr dwywaith.

Postiodd Ifan Morgan Jones erthygl ar Golwg360, a gwnaeth Syniadau flogiad ro’n i’n ei feddwl oedd yn hynod, hynod o ddiddorol. Ac allwch chi ddim trafod y Gwyrddion yng nghyd-destun Cymru heb gyfeirio at flogiadau arbennig Jac o’ the North amdanynt (Plaid Cymru and the Green Party of Englandandwales / More on the Green Party of Englandandwales). Dydw i heb gyfeirio at flog Jac o’ the North o’r blaen yma, sy’n biti achos er ei fod o’n flog diawledig o bigog ma’n adrodd gwirioneddau di-ri am wleidyddiaeth yng Nghymru, ac am y mudiad cenedlaethol gystal â neb arall.

Un peth sydd wedi dod i’r amlwg – o leiaf ar y we, sydd ddim o reidrwydd yn ffynhonnell gwbl ddibynadwy wrth gwrs – ydi fod yna feirniadaeth gynyddol o dacteg Plaid Cymru yn hyn o beth. Y peth sydd wedi cael ei amlygu fwyaf ydi nad oes neb i’w weld yn gwybod pa fudd yn union a gaiff Plaid Cymru o’r fath gytundeb.

Does gen i fawr o amheuaeth nad ydi Plaid Cymru yn gwybod beth mae hi’n ei wneud chwaith. Mae hi fel petai’n ffwndro.

Does neb yn amau y gallai Plaid Cymru wneud rhyw fath o ddêl gyffredinol â’r Gwyrddion ar ôl yr etholiad, ond mae galwadau’r Blaid, a wnaed yr wythnos hon gan Dafydd Wigley, i Gymry yn Lloegr bleidleisio dros y Gwyrddion yn dangos pa mor unochrog ydi’r berthynas ‘ma. Roedd Ifan Morgan Jones yn hollol iawn i ddweud yn ei erthygl Golwg360 does neb yn y blaid Werdd yn dangos mymryn o gefnogaeth i Blaid Cymru.

‘Rhy neis’ ydi Plaid Cymru yn ei ôl o. Gen i ddamcaniaeth wahanol; os ydach chi’n gallu cael eich chwarae gan y Gwyrddion mewn ffordd mor uffernol o amlwg heb sylweddoli ar y peth, mi ydach chi’n hollol ffycin dwp. Dwi wedi dweud ambell waith y blog hwn pa mor wirioneddol dwp dwi’n meddwl ydi arweinyddiaeth bresennol Plaid Cymru – alla i ond ag ailadrodd hynny. Er gwaetha’i gamgymeriad ddoe wrth grybwyll Auschwitz (er iddo wneud sylwadau teg sy ddim yn haeddu unrhyw feirniadaeth o gwbl) dydi Dafydd Wigley ddim yn dwp, a synnwn i pe na bai dan ryw fath o gyfarwyddyd gan uwch ynfytod y Blaid i roi sylw i’r Gwyrddion.

Gan fod eraill wedi mynd i fanylder, (byddwn i wir yn awgrymu i chi gael cip ar y dolenni uchod os oes gennych amser) gadewch i mi jyst gwneud ambell bwynt: 

1)     Y rheswm nad ydi’r Gwyrddion yn rhoi sylw o’r fath i Blaid Cymru achos nad oes ganddynt reswm i wneud hynny. Tasa ganddyn nhw obaith o ennill sedd yng Nghymru fysa nhw’m yn mynd yn agos at Blaid Cymru.

2)     Bydd y Gwyrddion yn sefyll yng Nghymru. Mae dweud wrth bobl bleidleisio dros y Gwyrddion yn Lloegr ond nid yng Nghymru felly’n dwp. Os wyt ti isio bwrw pleidlais dros y Gwyrddion, ac yn byw yng Nghymru, gwna hynny – ‘sdim angen i chdi rhoi fôt i’r Blaid o gwbl. Fel y noda Syniadau yn y blogiad y cyfeiriais ato uchod, mewn llawer o lefydd yng Nghymru fysa ti’n well yn rhoi dy bleidlais i’r Gwyrddion na’r Blaid (os wyt mewn dau feddwl). Drwy annog pleidlais dros y Gwyrddion yn Lloegr, mae’r Blaid yn llwyddo tanseilio, er efallai’n anuniongyrchol, ei chefnogaeth yng Nghymru. Twp.

3)     Dydi pleidleiswyr Plaid Cymru ddim o reidrwydd yn mynd i feddwl bod unrhyw gytundeb efo’r Gwyrddion yn grêt eniwe; dydi bod yn genedlaetholwr, neu hyd yn oed yn rhywun sy’n digwydd pleidleisio dros Blaid Cymru am ba reswm bynnag, ddim yn dy wneud sy’n rhywun sy’n frwd dros amgylcheddiaeth. Cawsom awgrym o hyn ym mholau Ashcroft – byddai’n well gan ganran nid ansylweddol o Bleidwyr lywodraeth Geidwadol i un Llafur. Efallai bod arweinwyr y Blaid yn gweld cynghrair syniadaethol rhyngddyn nhw a’r Blaid Werdd. Dydi hynny ddim o reidrwydd yn treiddio i’w chefnogwyr.

4)     Dydi Plaid Cymru ddim angen y Gwyrddion – mae Ceredigion, rhywle sy’n cael ei grybwyll yn aml wrth drafod hyn, yn enghraifft dda o hyn. Do, enillwyd y sedd ym 1992 ar ‘docyn’ Plaid-Gwyrdd. Chwalodd y gynghrair honno cyn yr etholiad nesaf ac aeth Cynog Dafis ymlaen i ennill mwyafrif mawr ym 1997. Dydi hynny heb sôn am smonach isetholiad 1991 ym Mynwy, pan enillodd y ‘tocyn’ 0.6% o’r bleidlais, sy’n waeth nag y gallai hyd yn oed Plaid Cymru fod wedi disgwyl ei wneud hyd yn oed ym Mynwy mewn isetholiad. Y gwir ydi, mae cydweithio rhwng y ddwy blaid yn y gorffennol wedi bod yn bur aflwyddiannus.

5)     Mae gan y blaid Werdd yng Nghymru hen hanes o gynnwys aelodau gwrth-Gymraeg, sydd ar adegau yn gwneud i’r ffieiddiaf Lafurwyr edrych o blaid yr iaith; maen nhw’n gwneud i UKIP edrych yn Gymreigaidd (byddwn i’n fodlon gwneud bet hegar fod canran yr aelodau sy’n Gymry yng nghangen UKIP Cymru yn uwch o lawer nag ym mhlaid Werdd ‘Cymru’) ac, os ydi eu harweinyddes ryfedd i’w choelio, maen nhw’n llai brwd dros ddatganoli na’r Torïaid. Plaid o Saeson ffroenuchel ydi’r Gwyrddion yng Nghymru ac mae’n warth gwirioneddol fod y Blaid yn eu gweld fel eu ffrindiau. Gwarth.

Ta waeth, rhag i hyn fynd yn rant go iawn y mae yma un gwirionedd sy’n sefyll allan: does gan Blaid Cymru ddim i’w ennill o’r gynghrair/cytundeb/lyf bomio hyn. Wir-yr ddim byd yn y byd. Hyd yn oed ar ôl yr etholiad mae’n bur debyg fydd gan y Blaid o hyd fwy o aelodau na nhw, sy’n gwneud yr holl beth hyd yn oed yn fwy od.

I rywun sydd isio pleidleisio dros y Blaid – yn bennaf i atal Llafur – maen nhw’n ei gwneud yn blydi anodd drwy fod mor blydi stiwpid mor blydi gyson. 

martedì, dicembre 30, 2014

Polau Ashcroft - rhai ystadegau difyr ar Blaid Cymru

Dwi mewn brys, ond mae ambell beth wedi fy nharo ym mholau’r Arglwydd Ashcroft o ran ffigurau Plaid Cymru. Dwi ddim yn gwneud pwynt gwleidyddol yn y post hwn, felly dyma eu cyflwyno ac nid eu dadansoddi.

Yn gyntaf, bwriad pleidleisio pobl 18-24. Mae’r cwestiwn penodol hwn yn ymwneud â meddwl am yr etholaeth y maen nhw’n byw ynddi.

Etholaeth
18 – 24 oed
Cyffredinol
Brycheiniog a Maesyfed
6%
6%
Canol Caerdydd
7%
8%
Gogledd Caerdydd
13%
6%
Gorll. C’fyrddin a De Penfro
27%
14%

Yr ail ydi pwy fyddai’n well gan bleidleiswyr Plaid Cymru i ffurfio’r llywodraeth nesaf – mae amryw ddewisiadau ond dyma’r rhai o ran llywodraeth Lafur (gan gynnwys clymblaid Llafur a Dem Rhydd) neu llywodraeth Geidwadol (gan gynnwys clymblaid Ceidwadwyr a Dem Rhydd). Ni ddadansoddwyd ymatebion y rhai oedd am bleidleisio i’r Blaid yng Nghanol Caerdydd ar y cwestiwn hwn.

Etholaeth
Llafur (+ clym. DRh)
Ceidwadol (+ clym. DRh)
Brycheiniog a Maesyfed
47%
41%
Gogledd Caerdydd
67%
29%
Gorll. C’fyrddin a De Penfro
48%
38%

Efallai bod y tabl uchod yn dweud rhywfaint am natur wahanol cefnogaeth y Blaid mewn ardaloedd gwahanol, rhywbeth nad ydi pawb yn y Blaid yn ei gydnabod.

Wrth gwrs, mae maint y samplau i'r ffigurau penodol hyn uchod yn fach iawn - efallai'n rhy fach i ddod i unrhyw gasgliad pendant yn eu cylch - ond maen nhw serch hynny'n ddifyr yn fy marn i.
 
Ffynonellau:
Arglwydd Ashcroft –Brycheiniog a Maesyfed
Arglwydd Ashcroft – Canol Caerdydd
Arglwydd Ashcroft – Gogledd Caerdydd
Arglwydd Ashcroft –Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro