giovedì, aprile 30, 2009

Blin, Ypset, Pwdlyd

Bydd ambell ddigwyddiad yn gwneud i chi feddwl mae bywyd yn fitsh. Ddigwyddodd hynny i mi ddydd Sadwrn, fel mae’n digwydd, wrth i’r rhewgell dorri. Hyd y gwela i roedd y cont peth wedi torri ers cryn dipyn a minnau heb sylwi, ond alla i ddim gwneud popeth a chadw llygad ar popeth yn tŷ ‘cw.

Wrth gwrs bydd rhywun yn colli bwyd yn sgîl torri’r rhewgell ac o ganlyniad erbyn dydd Mawrth roedd fy nhŷ yn drewi fel rhech lobsgows. Fydd rhywun ddim isio gosod biniau tu allan yn rhy fuan yn Grangetown oherwydd mae’r gwylanod a’r llygod mawr yn cynghreirio i wneud hynny o lanast a allant cyn i’r sbwriel gael ei gasglu.

Argyhoeddais fy hun ar fyr o dro y gallai pethau fod yn waeth. Ar y cyfan, dwi’n un o’r bobl hyn sy’n mynd yn ofnadwy o flin ac ypset a phwdlyd pan fydd pethau felly’n digwydd (sy’n cynnwys pethau fel tollti uwd ar lawr a gweld nad ydi rhywbeth wedi golchi’n iawn yn y peiriant golchi) cyn adfer ymhen ychydig.

Darllenais ryw ychydig fisoedd yn ôl, ar gyfartaledd, y mae’n cymryd pum peth da i ddigwydd i ni i ‘wneud fyny’ am un peth drwg. Yn bur anffodus dwi wedi cymryd hynny i ‘mhen a bellach yn dragwyddol mewn tymer od, yn disgwyl i’r peth da nesaf ddyfod tra’n rhwbio amryw gachwriaethau bywyd o’m hwyneb serchus.

mercoledì, aprile 29, 2009

Arweinydd Plaid Cymru heb ddannedd

Dwi ddim yn gwybod sut i egluro’r freuddwyd a ddaeth ataf neithiwr i chi, a cheisio ei chyfleu mewn ffordd gall. Y gair mwyaf priodol i’w disgrifio ydi ‘sad’.

Roedd fy nghar wedi torri i lawr ar Stryd Machen. Yn bur ryfedd yr unig beth oedd yn bod arno, yn y pen draw, oedd fy mod yn defnyddio’r goriadau yn anghywir, ond fel y gallwch ddychmygu ro’n i’n hynod ypset. Ac roedd pwysau mawr arnaf, gyda minnau’n gwneud yr araith fawr yng nghynhadledd flynyddol Plaid Cymru. Dwi ddim yn siŵr sut y cipiais yr arweinyddiaeth, ond o leiaf fod hynny’n gadarnhad o faint o folocs ydi breuddwydion.

Lowri Llewelyn a ddywedodd fy mod i’n “siwtio arwain côr o gŵn i gyfarth mewn tiwn”, sy ddim cweit yr un peth ag arwain Plaid Cymru, er y gellir dadlau bod tebygolrwydd.

Ta waeth, wedi cyrraedd y gynhadledd disgynnodd fy nant allan. Mae hon yn thema gyffredin yn fy mreuddwydion i, a fwy na thebyg oherwydd nad oes gen i’r dannedd deliaf (nid fy mod yn berchen ar ddannedd erchyll, cofiwch, ond nid Hollywood Smile sy rhwng fy ngên a’m trwyn o bellffordd). Gyda’m car yn sâl, a minnau mewn cyflwr ofnadwy erbyn hyn gan nad oeddwn wedi paratoi unrhyw fath o araith, roedd y sefyllfa’n gwaethygu. Cefais ddiffiniad o’r we o ddannedd yn disgyn allan mewn breuddwydion, sef:

Another rationalization for these falling teeth dream may be rooted in your fear of being embarrassed or making a fool of yourself in some specific situation. These dreams are an over-exaggeration of your worries and anxiety

A gwn ar y pryd i mi deimlo felly. Yn ffodus, Ieuan Wyn Jones a ddaeth i’r llwyfan ataf a rhoi araith yr oedd wedi’i hysgrifennu ymlaen llaw i mi, a dwi’n meddwl y bu i mi ei darllen i’r gynhadledd a mawr glod a gefais. Hyd yn oed bora ‘ma dwi’n teimlo fy mod mewn dyled i Ieuan Wyn Jones am achub fy nghroen. Uffar o beth tasa IWJ yn sôn am freuddwyd y gafodd am ‘roi araith i wancar heb ddannedd’ neithiwr hefyd, ond dowt gen i neith o.

Wn i ddim beth oedd neges y freuddwyd, heblaw bod fy nghar am dorri lawr, sydd yn debyg iawn, gan fod y paneli bron â malu erbyn hyn, sy’n torri fy nghalon. Dwi ddim hyd yn oed am foddran damcaniaethu’r gweddill.

martedì, aprile 28, 2009

'Dan ni gyd am farw o glefyd moch

Swine fever. Mochyn o haint medda’ nhw, ac mae pawb yn y byd am farw ohono. Gor-ddweud, mi wn, y gwir ydi does ‘na fawr o neb yn poeni ar hyn o bryd, er bod Jaci Soch yn llawn haeddu pryderu. Dydw i, wrth gwrs, ddim yn poeni. Wedi’r cyfan, mae ‘na ugain miliwn o bobl yn byw yn Ninas Mecsico, a 150 ohonynt sydd wedi cael y clefyd hyd yn hyn. Fawr o bandemig, nadi?

Gwell i mi beidio â siarad yn rhy fuan, cofiwch. Fi fydd y cynta i fynd, mae’n system imiwnedd innau’n wannach na’r Cynulliad.

Dwi’n cofio’r holl helynt efo ffliw’r adar ychydig flynyddoedd yn ôl hefyd, gyda Lowri Dwd druan yn poeni o waelod calon bod rhywun yn dechrau tyfu plu o ganlyniad i’r haint honno (sydd, rhag ofn nad ydych chi up to scratch efo’r petha’ ‘ma, ddim yn wir. O gwbl). Tua’r cyfnod hwnnw fe wnes ypsetio Dyfed hefyd gan iddo gredu fy stori gelwyddog bod Syr Trefor Macdonald wedi marw mewn damwain car efo John Suche. Ta waeth, be wnewch o gyfeillion sy’n bwyta fajitas sosij neu sydd efo trwyn sy’n edrych fel fajita sosij?

Be uffar mae ‘talwm’ yn ei feddwl? Hynny ydi, as in ‘ers talwm’? Mae’n swnio fel enw ar fardd canoloesol thic. Mae ‘na lot o eiriau fel’na nad ydw i’n eu dallt.

lunedì, aprile 27, 2009

Pengwin yn pwdu

Mae’r rhain wastad yn gwneud i mi wenu (neu wgu llai), a dwi wedi postio rhai o’r blaen, sef beth y mae pobl yn ei ysgrifennu ar beiriannau chwilio wrth ddod ar draws fy mlog, dyma ddetholiad bach diweddar:

Ysgol Gynradd Brynaman
O fel mae’n dda gen i ‘nghartref
Pengwin yn pwdu
Banana Watch
Sgeri Men
Tisho ffwc?
“lleuwen steffan” “meic stevens”
O fy Iesu Bendigedig

Cymry hoyw ar lein

Tair cynhadledd

Fydda i’n licio’r tymor cynadleddau gwleidyddol. Trist, mi wn, ond gwir. Fydda i’n licio clywed be sy gan y gwleidyddion i’w ddweud, er fy mod i’n ddigon sinicaidd o wleidyddiaeth erbyn hyn fel y gwyddoch.

Roedd un y Blaid ychydig wythnosau’n ôl, ac mae’n rhaid i mi ddweud roedd o’n uffernol o drawiadol os gwnaethoch ei gweld ar y teledu. Slic, proffesiynol – gweddol ddi-sylwedd ar y cyfan, er hyd y gwn i dydi trafod polisïau bellach ddim yn ffordd dda o ennill pleidleisiau – newid byd o’r Blaid cyn datganoli. Yn fwy na hynny fe ddaeth yn amlwg dros y teledu yr hyder sy’n treiddio drwy’r Blaid ar hyn o bryd, ac er gwaetha’r siomedigau yn ystod llywodraeth, ymdeimlad ei bod ar y trywydd cywir. Wn i ddim a ydw innau’n cytuno’n llwyr â hynny, wrth gwrs, ond er mwyn bod yn beiriant gwleidyddol effeithlon mae’n rhaid i blaid fod yn gyfforddus â’i hun ac yn hyderus yn ei pholisïau.

Pwy fyddai wedi darogan, mewn difrif, ddeng mlynedd yn ôl, mai Plaid Cymru o gryn ffordd fyddai’r cyfathrebwr gorau, y cyflwynydd mwyaf effeithlon? Mai’n dro byd ers hynny erbyn hyn, ond gellir gweld yn amlwg mai dyma blaid sydd heb eto gyrraedd ei hanterth.

Daeth yn amlwg iawn dros y penwythnos bod anterth Llafur wedi diflannu i niwl amser erbyn hyn. Ar y teledu edrychai’n gynhadledd wael. Dwi’n meddwl y dywedodd Vaughan Roderick ei bod yn amlwg mai dyma blaid sydd mewn trafferthion ariannol (o ystyried y set amaturaidd) ac sy’n heneiddio. Prin a welid wyneb di-rych yn y gynulleidfa. Mae’r blaid Lafur ar drai yng Nghymru – o ran cyllid, ei gallu i gyfathrebu, ei haelodaeth, ei chanlyniadau etholiadol – ac o’i safbwynt hi, mae’n ffaith sy’n boenus o amlwg.

Roedd yr areithiau a welais yn rhai ystrydebol ofnadwy, heb ganolbwyntio ar y sefyllfa sydd ohoni. Pwysleisio gwerthoedd traddodiadol, digon teg, ond am gynhadledd gyfan? Roedd araith Rhodri yn ofnadwy o fflat; gellid teimlo anniddigrwydd rhai aelodau Llafur pan ddywedodd fod Llafur o blaid datganoli, cyn mynd ati i enwi Torïaid gwrth-ddatganoli, wrth gwrs heb roi hysbys i’r diddiwedd niferoedd yn ei blaid ei hun sy’n ei gasáu.

Y peth tristaf, mae’n siŵr, o gynhadledd y blaid Lafur ydi mai felly y disgwyliodd pawb iddi fod. Ni siomodd neb yn hynny o beth – roedd yn flinedig, yn ddi-egni, yn ddiwedd taith.

Rŵan, wnes i ddim cymryd fawr o sylw o gynhadledd y Democratiaid Rhyddfrydol, ond gafodd hi fawr o sylw p’un bynnag. Roedd y set yn erchyll a phob araith a welais yn ddi-fflach. O safbwynt niwtral mi ellir gweld yn hawdd tra bod y Dems Rhydd yn rhyw fath o rym yn Lloegr maen nhw’n gwbl amherthnasol yng Nghymru. Yn gwbl, di-amheuaeth o amherthnasol. Y broblem ydi bod y blaid honno’n fwy Seisnigaidd na hyd yn oed y Ceidwadwyr yng Nghymru yn fy marn i, er mae’n siŵr na fyddan nhw’n cytuno â hynny.

Yn olaf, ar nodyn wahanol, ond ydi hi’n gwylltio rhywun arall bod straeon fel hyn yn ymddangos ar frig ffrwd newyddion hafan BBC Cymru ond ddim hyd yn oed yn cael lle yn unman ar BBC Wales? Bydd rhai’n dadlau nad ydi stori o’r fath o ddiddordeb i’r di-Gymraeg ond o ystyried y stori ei hun, yn yr achos hwn o leiaf, mae’n anodd gen i goelio hynny.

venerdì, aprile 24, 2009

A wnewch ateb y cwestiynau canlynol?

Peidiwch â phoeni, ‘does gen i ddim byd o sylweddol i’w ddweud heddiw a hithau’n ddydd Gwener. Er y rhyddid agos dwi ddim wedi mwynhau fy hun yr wythnos hon. Gellir yn aml gweld pa fath o dymer sydd arnaf drwy faint o flogiau y byddaf yn eu cynhyrchu. Os wyf fywiog a hapus, mi wna i un bob dydd. Os wyf ddifynadd a chrintachlyd, mi wnaf un gan fy mod yn teimlo ryw ffug ddyletswydd i wneud hynny.

Gellir felly dadansoddi fy mod wedi bod yn fasdad blin yr wythnos hon. Wrth gwrs, mi dreuliais y rhan fwyaf o’r blynyddoedd a fu yn flin, yn benodol yn ‘rysgol. Cofiaf un tro mewn ffug arholiad amhwysig nodwyd arno “A wnewch ateb y cwestiynau canlynol...” ac mi a ysgrifennais ‘na’ wrtho a symud ymlaen i’r dudalen nesaf.

Doedden ni ddim yn hapus iawn gwneud rhai yn Saesneg chwaith, yn dewis ysgrifennu ‘Ffwc Inglish’ ar y dudalen flaen a gwneud dim am weddill y wers. Mi ges rywfaint o ddileit gan un o’r athrawon fodd bynnag wrth iddo gyhoeddi, yn dra ddig, bod y cwricwlwm yn nodi bod yn rhaid i ni gael o leiaf un wers yn Saesneg y flwyddyn honno. “Gwrandewch yn astud,” meddai, “wan, tŵ, thri, ffôr, ffaif ... iawn, dyna lol ‘na drosodd”. Da ‘di Cofis.

Mi es i dŷ’r genod neithiwr am dro ac mi fytodd Lowri Llewelyn lond paced o grŵtons. Dyna pam ei bod hi’n gwrthod dod am rôl borc efo fi heddiw. Medda hi.

mercoledì, aprile 22, 2009

Dadansoddiad o effeithiau'r Gyllideb

As if bo gen i blydi clem!

Nefoedd yr adar, sôn am ddilyn y ddolen waetha' bosib...

The Fast Show ... a lol arall

Ydach chi’n cofio The Fast Show? Ro’n i wrth fy modd efo fo, a heb gyrraedd dau ddigid pan darodd y gyfres gyntaf y sgrîn tua ’94. Mi brynais y cyfresi ar DVD ychydig fisoedd nôl ond wnes i mo’u gwylio’n iawn tan i Rhys ddod i fyw ataf am fis (dros fis yn ôl erbyn hyn).

Dwi’n cofio ei gwylio yn nhŷ Nain – y math o raglen, er nad oedd o’n ‘ddrwg’, roeddech chi pan yn blentyn yn meddwl eich bod chi ychydig yn ddrwg yn ei gwylio. Doeddwn i heb chwerthin cymaint ers sbel cyn ailwylio’r cyfresi, mae nhw’n ffantastig (do, mi wnes orchfygu’r awydd i ddweud Brilliant! fanno). Dim ots gen i be ddywedith neb, dydi comedi’r 00au (sy bron â mynd, waaa!) methu cymharu â’r 90au o gwbl.

Y peth gorau am y Fast Show i mi ydi na fedra i ddewis fy hoff gymeriad. Yn y rhan fwyaf o sioeau tebyg mae o’n ddigon hawdd gwneud hynny, hyd yn oed Little Britain (er bod hwnnw’n shait ar ôl y gyfres gyntaf i fod yn onast), ond fedrwch chi ddim gwneud efo’r Fast Show, er (efallai yn apelio at fy ochr blentynnaidd – pan fûm blentyn a hyd at heddiw) roedd Chanel 9 wastad yn un o’n i’n licio’n fawr iawn iawn. P’un a oedd y sgets orau ai peidio, mae’n rhaid i chi fod yn athrylith gomedïol i gael pobl i biso chwerthin dim ond o ddweud Sminki Pinki hethethetheth pethethetheth pssssssssshit, yn does!

Ond ta waeth, o atgofion plentyndod, cofiaf nad plentyn mohonof mwyaf (er fy mod i’n fyr a thic a bod yn dal yn well gen i wylio cartŵns na Top Gear).

Clywais y diwrnod o’r blaen ddarn o gyngor a wnaeth i mi deimlo’n fodlon fy myd, rhaid i mi ddweud, sef “ti’n mynd yn hen pan fyddi’n cofio dy benblwyddi”. Do, mi gyrhaeddais y pedair ar hugain ddydd Sul, ond gan nad wyf yn cofio nos Sadwrn (yn llythrennol rŵan, bu i mi gael cic owt o’r Model Inn medda’ nhw, ond dwi ddim yn cofio bod yno – efallai mai celwydd ydi’r peth) mae’n rhaid bod hynny’n golygu y galla i estyn fy ieuenctid yn artiffisial am flwyddyn yn rhagor.

Mi ddywedon nhw ar newyddion bora ‘ma bod ‘na filiwn o eiriau yn Saesneg erbyn hyn. Miliwn yn ormod, uda i.

Hefyd, at ddibenion hunan-hysbysebu gwyliwch Byw yn yr Ardd ar S4C am 8.25yh nos Iau. Wel, os hoffech weld fy nghardd....

giovedì, aprile 16, 2009

Fy nghynhebrwng

Roedd edefyn ar Faes E yn ddiweddar iawn am ba fath o gynhebrwng yr hoffech ei gael. Dwi gyda fy ffrindiau wedi trafod y pwnc hwn ers cyn cof erbyn hyn, i’r fath raddau ei fod yn bwnc sgyrsio tra-phoblogaidd rhyngom. Roeddwn yn hapus mai nid y ni oedd yr unig rai a ystyriodd y peth, ond fel y bydd June Whitfield yn ein hatgoffa, mae’n beth pwysig i’w ystyried, a phwy all ddadlau â honno? Gellir hefyd dadlau’n llwyddiannus, fel unigolyn sy heb drefnu cynllun pensiwn hyd yn hyn oherwydd ei gred gref na fydd yn byw cyn hired â manteisio ar ei ffrwyth, dwi’n rhywun perffaith i ddwfn ystyried Y Cynhebrwng.

Mae’n siŵr, er fy swnian, nad Pabydd y byddwyf fyth yn y pen draw, felly hen gynhebrwng Anglicanaidd diflas y bydd. O, Fy Iesu Bendigedig fyddai’r emyn cyntaf a genid, gyda geiriau hynod canmoliaethus (ac, felly, celwyddgar) parthed fy mywyd yn y canol wedi’u dilyn gan Bantyfedwen. Pantyfedwen ydi’n hoff emyn, fel mae’n digwydd, wrth i mi ei ddewis i gynhebrwng Anti Blodwen flynyddoedd nôl, sy’n fan cychwyn rhyfedd i gael eich cyflwyno i’ch hoff emyn. Dwi’n siŵr nad oes gan Blodwen ots am hynny.

Y gân olaf, wrth fy hebrwng i’r bedd (ac i’r bedd y byddai, dwi ddim isio cael fy llosgi a’m lluchio i’r pedwar gwynt), wn i ddim. Byddai’r Brawd Hwdini’n amhriodol, ac Yma o Hyd yn gas (heb sôn am gael pawb yn swnian “dio’m isio clwad hwn eto myn uffarn!”), a Ble Ges Ti’r Ddawn? jyst yn cymryd y piss go iawn o ystyried mai y fi fyddai’n gelain. Mi adawa i rywun arall ddewis y gân ddelfrydol, fel Lowri Dwd – bydd yn dda ei chael i fod o iws i mi yn fy nghynhebrwng a hithau’n ddim o help yn ystod fy myw.

Maen nhw’n (ia, ‘y nhw’ ddirgel eto) dweud wrth i rywun fynd yn hŷn eu bod yn mynychu mwy o angladdau na phriodasau. Dydi hyn ddim yn wir i mi. Dwy briodas fues iddynt erioed, ac yn y ddwy priododd fy nghefnder. Dwi ‘di colli cownt ar angladdau erbyn hyn ond mae o deirgwaith gymaint ag o briodasau dwi’n sicr.

Ond ta waeth tai’m i fwydro gormod am farwolaeth heddiw a minnau’n edrych ymlaen i fynd i Wetherspoons heno, er mai un cyri doji ydym oll o gwrdd â’n creawdwr, ebe hwy.

mercoledì, aprile 15, 2009

Wiwer Cajun

Fues yn y Gogledd ar y penwythnos ac o ganlyniad ni chododd yr awydd i flogio, er i Nain ddweud ambell i beth dwl fel arfer, megis nad ydi hi’n licio John Hardy, sy’n ddigon teg. ‘Sgen i ddim barn ar John Hardy, ond mi a chwarddais arno’n fflyrtian â thrawswisgwr nos Iau ddiwethaf.

Hidia befo am hynny, wn i ddim a ddywedais i mi roi’r gorau i greision dros y Grawys, ac mi lwyddias, felly neithiwr penderfynais (gyda chymorth y Llew a Ceren) flasu’r rhai newydd y mae Walkers yn eu cynnig. Siomedig oeddent ar y cyfan.

Y gorau, ac mae’n rhaid i mi ddweud ro’n i’n fodlon iawn ar hyn, oedd y Wiwer Cajun. Dwi’n amau dim nad ydi o’n debyg i Wiwer o gwbl, ond roedd ben ac ysgwydd uwch y gweddill, ac yn bersonol mi wnes eithaf mwynhau. Yn ail felly ddaeth yr Nionyn Baji. Dydw i ddim yn licio’r rhain fel rheol ond mi wnaeth yn iawn fel creision, ond ddim yn ddigon nionllyd, fel onion rings efo llai o flas.

Yn drydydd oedd y siom fwyaf sef y Pysgod a Slogion, yr oeddem ein tri yn disgwyl pethau mawr ganddo. Roedd yn gas gen i’r rhain ond doedd Ceren a Llew ddim yn meindio. Maen nhw’n debyg i Scampi Fries a dwi’m yn licio’r rheini. Yn bedwerydd, ac rydyn ni’n cyrraedd lefelau ffieidd-dra fan hyn, roedd y Builders Breakfast a oedd yn blasu fel smokey bacon y mae rhywun wedi rhechu arno – na, dwi’m yn jocian, maen nhw.

Yn bumed daethai’r Chwadan a Hoisin, y cytunais â’r Llew ei fod yn blasu fel pot pourri. Blas cas ar y diawl, a siom arall i ni.

Ond yn olaf o bell ffordd ydi’r Siocled a Chilli. Peidiwch â phrynu hwn er mwyn dyn. Y peth ydi mae hwn YN blasu fel siocled a chilli, am wn i, a dydi o ddim yn neis. Dydi pobl gall ddim yn byta’r ffasiwn bethau p’un bynnag (nac wiwerod mae’n siŵr, ond dim ots am hynny).

Rhowch wybod i mi os ydych chi wedi trio un, mae gen i ddiddordeb mewn creision. Gobeithio mai’r wiwer aiff â hi.

giovedì, aprile 09, 2009

Pam blogio'n Gymraeg?

Galwais heibio blog Dyfrig, sy’n un o’r blogiau y bydda i yn ei ddilyn, a darllen y post diddorol hwn am pam y mae’n blogio yn Gymraeg yn unig. Does ‘na ddim llawer o’n haelodau etholedig yng Nghymru, hyd yn oed ymhlith rhengoedd Plaid Cymru, yn blogio yn Gymraeg yn rheolaidd, heb sôn am yn Gymraeg yn unig (Y Tŷ Mawr o’r Tu Mewn ydi un ohonynt gan Hywel Williams AS, ond dydi hwnnw heb ei ddiweddaru ers mis a hanner).

Mi wnes i feddwl yn sydyn pam fy mod innau’n blogio yn Gymraeg, achos dwi ddim yr unigolyn tebycaf i wneud mewn rhai agweddau. Yn dechnegol, Saesneg ydi’n iaith gyntaf i a dim ond ers Prifysgol y galla i ddweud yn onest bod fy Nghymraeg ysgrifenedig yn well na’m Saesneg ysgrifenedig; ac mi ddechreuais flogio cyn mynd i’r Brifysgol. A Saesneg ydi prif iaith fy nghartref yn Rachub, credwch ai peidio, er na chlywch air ohoni yn Stryd Machen.

Pe bawn isio cyfleu fy neges {ryfedd} i’r byd mi a flogiwn yn Saesneg, ond dydw i ddim isio gwneud hynny. Pe bawn isio ceisio cael cynulleidfa fawr, mi a flogiwn yn Saesneg, ond dwi’n fwy na bodlon ar y gynulleidfa gyfyngedig sydd gen i. Ac yn bersonol, dwi jyst ddim yn licio Saesneg fel iaith, mae hi’n ddiflas, a ph’un bynnag pan fydda i’n ei defnyddio mae hi’n gwbl aflafar.

I mi, yn hytrach na chyfleu rhywbeth i gynulleidfa a fedrai fod yn enfawr, ond yn amhersonol, gwell ceisio ei gyfleu i’r hyn o beth a garaf, sef y Cymry Cymraeg. Wedi’r cwbl, dyma fy mhobl i, y rhai dwi’n uniaethu â hwy, yn siarad ac yn chwerthin â hwy, yn treulio fy mywyd o’u cwmpas. Wn i ddim a ydi hynny’n gul, ond os mae o dwi’n ddigon bodlon bod yn gul ac ymdrybaeddu yn y Cymreictod hwnnw sy’n gwneud i mi feddwl bod y byd yn iawn ei le, ac sy’n gwneud i mi deimlo’n gynnes y tu fewn. Boed hynny drwy gymdeithasu’n Gymraeg, gweithio mewn gweithle Cymraeg neu drwy flogio’n Gymraeg.

Ond hefyd fyddwn i ddim am i neb gyfieithu’r blog ‘ma (gwn na fydd hynny’n digwydd wrth gwrs, ond wyddoch chi fyth...). Mae angen gwneud rhai pethau yn gwbl Gymraeg, fel y dywed Dyfrig. Gwn nad ydi’r blog hwn yn gyfraniad i’r Gymraeg ac nad oes gwerth iddo, ond mae o dal yn rhywbeth Cymraeg a byddai dim byd yn gallu fy argyhoeddi i’w wneud fel arall. Mae’n un cornel fechan iawn o’r byd lle nad yw Saesneg yn gallu treiddio a bo’r Gymraeg yn oruchaf.

Hefyd wrth gwrs, er nad ydyn ni Gymry Cymraeg yn dweud yn agored, ‘dan ni’n ofnadwy am siarad am bobl nad ydynt yn siarad Cymraeg reit o’u blaenau, ac wedyn gweiddi’n groch nad ydyn ni byth yn gwneud ffasiwn beth.


Ond ein cyfrinach fach ni ydi honno, wrth gwrs!

mercoledì, aprile 08, 2009

Hiraeth

Artaith, a dim llai, ydi gweithio mewn swyddfa pan fo hi’n braf, a llai na blwyddyn nôl dywedais yn wir mai ar adegau fel hyn yr wyf yn methu’r Gogledd yn fwy na dim. Wrth gwrs, gall Caerdydd fod yn lle hynod braf yn y tywydd hwn, a ‘does ‘run man yng Nghymru all gystadlu gyda nifer ac amrywiaeth y gerddi cwrw, a heb fod yn ymhongar ar adeg fel hon mae Bae Caerdydd ymhlith y llefydd mwyaf braf a geir yng Nghymru gyfan.

Ond ynof ar y funud, ac ar bob ryw adeg lle y mae’r haul yn gwenu a’r tywydd yn fwyn, y mae awydd cryf am fy mro fy hun; i glywed distawrwydd Cwm Llafar a cherdded traethau Menai. Bryd hynny mae byw yng Nghaerdydd yn agos at frifo.

Melltith cariad, hiraeth. Y broblem fwyaf, mi dybiaf, ydi bod gen i ddelwedd ramantus am Ogledd nad yw'n bodoli. Ffwl dwi.

martedì, aprile 07, 2009

Cystadleuaeth

Gall rhai freuddwydio am roc a rôl ac enwogrwydd byd-eang, ymrwbio’n y mawrion a chyffuriau a rhyw a phrynu pymps sy werth dros £25 (tai’m i wneud ffasiwn beth) ond myfi a fyddwn fodlon pe cawn lwyfan bach a phiano wrth f’ymyl, yn canu i dorf o hen bobl tra bod eu hwyrion a’u hwyresau yn gwneud sŵn yn cefn yn gwneud popeth y gallant i beidio â gwrando arnaf. Ac mi a ganwn drwy’r nos, yn swyno’r gynulleidfa gyda ryw ddau foi arall, â’n harmonïau yn esgyn ar wynt tawel noson o haf.

Fydd hynny ddim yn digwydd achos dwi ddim y person gorau i gael fel rhan o dîm pan ddaw at gystadlu, sy’n gwyro o’r enghraifft uchod yn fwy nag y gobeithiais cyn ysgrifennu. Waeth i mi barhau, byddai peidio ‘mbach o gywilydd.

Mae’n siŵr mai dyna pam fy mod yn licio chwarae badminton a thenis ac yn casáu chwarae pêl-droed a rygbi. Fel rheol dwi’n unigolyn erchyll o anhunanol, ond dwi’n licio’r gogoniant a ddaw o fuddugoliaeth unigol. Mi wnes uno lluoedd gyda Ceren mewn gêm o Fonopoli unwaith – ffurfiem “Y Bartneriaeth” yn wyneb y golled o’n blaen yn erbyn Haydn Blin a’r Lowri Llewelyn (a oedd pen eu hunain) – ac wrth gwrs gwnaethom rogio. Collasom pan ganfu Haydn Blin ein twyllo a lluchio’r bwrdd chwarae. Gorymatebodd, ond cont blin fu hwnnw erioed.

Ond un peth a ddywedaf ydi, mewn amgylchiadau o’r fath, mae’n gas gen i chwarae yn erbyn pobl nad ydynt yn gystadleuol. Enghraifft berffaith o hyn a gododd eto yn Monopoly (gyda llaw dwi ddim yn chwarae Monopoly yn aml, er gwaethaf yr awgrym o hynny a roddir yn y neges hon) pan landiodd y Llewelyn ar eiddo Lowri Dwd a hithau heb fawr o bres, gan achosi’r Dwd i ddatgan nad oedd yn rhaid iddi dalu.

W, mi gochais. Mae’r strîc gystadleuol yn ddwfn ynof p’un ag yw’n Fonopoli neu sboncen yn erbyn Ellen. Mae Ellen, y person a drodd fy meddwl oddi ar drywydd diniweidrwydd, yn ei thro wedi troi’n gystadleuol. Pan fydda i’n colli shot fydda i’n cicio’r wal, tra ei bod hi’n waldio’r bêl tuag ataf (y bitch uffar). Mae’n dangos bod cystadleuaeth yn magu cystadleuaeth.

Yr unig achos fedra i feddwl amdano lle y byddai’n hwyl bod yn erbyn gelyn digystadleuol ydi mewn rhyfel, neu o bosibl drafftiau achos am ryw reswm dwi BYTH yn ennill drafftiau. Dwi’n siŵr o waelod calon mai’r tro diwethaf i mi ennill gêm o’r bastad gêm honno oedd flynyddoedd yn ôl yn erbyn Nain, sydd, er gwaethaf aflwyddiant cyffredinol fy mywyd, yn gyflawniad digon pitw.

lunedì, aprile 06, 2009

Colomennod

Cenhadon budreddi
Ffieiddiaid yr Wybren
Adar Annwn

Uchod mae rhai o’r enwau dwi’n rhoi i golomennod. Nid colmennod y wlad, wrth gwrs, ond colomennod dinesig a threfol. Dyma chi anifeiliaid afiach.

Fel un anaeddfed bydda i’n hoffi taro fy nhroed i lawr neu neindio ar ôl un o bryd i’w gilydd i gael gwared ohonyn nhw, er nad oes gan golomennod fawr o ofn ohono i. Ddaru mi boeri ar golomen unwaith, a oedd yn hwyl achos doedd dim ots ganddi, ond parhaodd i sefyll yno efo saleifa yn hongian o’i hadain.

Wythnos diwethaf mi welais rywbeth arall a drodd arnaf, sef colomen yn bwyta sigaret. Wn i ddim amdanoch chi, ond dydi hynny ddim yn iawn i mi. Nid o ran byd dynion yn tarfu ar drefn naturiol natur eithr pa fath o ffieiddbeth a fyddai isio bwyta sigaret yn y lle cynta?

Yr ateb ydi’r golomen. Hen aderyn budur ydyw.

giovedì, aprile 02, 2009

Arolwg barn bonigrybwyll arall gan Beaufort

Mae Beaufort Research, ar ran Plaid Cymru, wedi cyhoeddi arolwg barn arall ar fwriad pleidleisio’r Cymry.

Mi soniais am hyn beth amser yn ôl pan gyhoeddwyd yr arolwg diwethaf, ac mae eraill wedi gwneud yr un fath. Dydi’r rhain jyst ddim yn ddibynadwy a phan fydd ambell un yn ceisio eu clodfori, rowlio’n llgada wna i. Er enghraifft, mae’n honni pe cynhelid etholiad cyffredinol yng Nghymru heddiw mai +1% y byddai’r Torïaid a Llafur yn –2%; o ystyried yr hinsawdd wleidyddol oes rhywun call yn fodlon credu mai dyna fyddai’n digwydd, hyd yn oed yng Nghymru?

Yn ogystal â hynny mae’n anodd gen i gredu y byddai pleidlais y blaid Lafur yn cynyddu mewn etholiad Cynulliad, er y gellid dadlau nad hawdd yw dyfalu beth fyddai’n digwydd i’r Ceidwadwyr o ystyried eu hanffawd diweddar yn y Bae.

Dwi ddim ychwaith o’r farn bod Plaid Cymru eto wedi ail-gyrraedd lefelau ’99 fel yr awgrymir – dwi’n mwy na bodlon beio IWJ am hynny hefyd. O droi ei hun yn wleidydd trawiadol yn ymgyrch ’07 a’r trafodaethau dilynol mae o wedi syrthio’n ddirfawr yn fy meddwl i erbyn hyn, ac mae’n rhaid i rywun synfyfyrio am ba hyd y gall ddal ati i ddiystyru barn aelodau ei blaid ei hun.

Gall y Blaid o dan arweinyddiaeth IWJ yn 2011 gael siom enfawr, ond mae dwy flynedd tan hynny, dwy flynedd, gobeithio, lle y gellid ymwared ar Ieuan Wyn Jones. Cawn weld. Dwi’n argyhoeddedig na welir ailadrodd o berfformiad 1999 y blaid gyda hwn wrth y llyw.

Yn ôl at y pôl, wn i ddim pa ddull o arolygu a ddefnyddiodd Beaufort ond mae’n anodd gen i gredu ei fod yn fwy cywir na’r dulliau blaenorol a ddefnyddiwyd ganddynt – fyddai’n awgrymu bod yr arolwg yn anghywir. Oni fyddai’n fwy o les i Blaid Cymru, a gwleidyddiaeth yng Nghymru yn gyffredinol, pe mabwysedid dull Cymreig o gynnal arolygon barn? Hoffwn weld pwy a holwyd fesul grwpiau, jyst er diddordeb.

mercoledì, aprile 01, 2009

600fed post y blog newydd - Pasteion

Brwydr fawr y meddwl ydi’r frwydr honno rhwng y cydwybod a’r awydd; y rhyfel parhaus rhwng gwneud yr hyn yr hoffech ei wneud, a’r hyn y dylech ei wneud. Er ei fod yn bosibl mai basdad tew ydw i.

Byddaf, mi fyddaf yn licio bwyd da ond chewch chi’m gwell na chlamp o drawiad calon mewn pastai a elwir yn Greggs. Na, does dim ots gen i fod y cynnyrch yn rhad, sydd yn debygol iawn yn deillio o anifeiliaid y’u camdriniwyd a bwyd wedi’i brosesu (ffwc ots gen i am ffwcin iâr) – mae rhywbeth blasus am lai na phunt yn beth digon anodd ei ganfod ac mi fanteisiaf arno bob cyfle a gawn.

Er mi wnes arbrofi ddoe. Nid yn anaml yr af i Greggs, AR ÔL cael fy nghinio, am rywbeth bach i’w fyta. Tai’m i gyffwrdd ar y cacennau, er bryd hynny yr hoffwn fod yn ‘berson cacan’, sef rhywun sy’n hoffi cacennau ac nid clamp o sbwnjbeth waeth i mi egluro. Angelcake fyddwn i, debyg, tawn i’n ‘berson cacan’ yn llythrennol, ond ta waeth am y bolycs ‘na. Mi fydda i’n hoff o bastai, a bob tro bron yn mynd am y chicken bake.

Rŵan, fel gwybodusyn o’r radd flaenaf gwn nad yr iachaf o fwyd y byd mohono, ond dydi bwyd iach fel rheol ddim yn flasus, ac mae pobl sy’n treulio’u bywydau’n ddi-gig gan lyncu hadau ac afocados yn bur aml yn bethau bach tila, gwelw eu gwedd sy’n mynd i gaffis masnach deg, ond dwi’n mwydro fy rhagfarn rŵan. Ta waeth, abrofais, gan archebu bake gwahanol efo caws, selsig a bîns.

Peth blasus ydoedd, fedr neb ddadlau, ond weithiau mi gaiff rhywun rywbeth sy’n BLASU yn afiachus, er ei fod yn taro’r sbot, ac neno’r tad petawn wedi cael strôc yn y fan a’r lle nid a synnwn.

Dwi’m yn ymddiried mewn unrhyw un sy’n dweud bod hyn a’r llall yn dda neu’n ddrwg i chdi, beth bynnag. Dwi’n siŵr i mi ddarllen mewn papur newydd yn ystod yr un wythnos o yfed gwin coch bod fy nghyfle o gael cancr yn uwch, ac wedyn ei fod yn lleihau ar clefyd y galon. Yn ddisymwth braidd hefyd mae wy bod diwrnod yn dda i chdi ar ôl bod yn ‘ormodedd’ am hanner canrif. Byd bach gwirion ydyn ni’n byw ynddo de.