Helo 'na bawb. Fel y gwelwch mae 'na newidiadau yn mynd i fod yma - dim byd rhy drastig, bydd y cynnwys yn sicr yn parhau o'r un safon isel, ond gan fy mod wedi defnyddio'r un templed ers bron i bedair blynedd, bydd y blog yn mynd drwy ei drydydd gweddnewidiad (mewn saith blynedd a hanner), sydd, o ystyried fy niffyg llwyr o ran sgiliau cyfrifiadurol, o bosibl am gymryd cryn dipyn o amser.
Ta waeth, peidiwch â heglu ffwrdd jyst eto!
giovedì, dicembre 03, 2009
mercoledì, dicembre 02, 2009
Faint o'r arweinwyr cyfredol fydd yn y pedwerydd Cynulliad?
Dwi ddim am roi fy marn ar oblygiadau posibl ethol Carwyn Jones ddoe, na chwaith sôn am y dasg enfawr sy’n ei wynebu i adfer Llafur yng Nghymru. Yr oll a fynegwn yw yn fy marn i na fydd yn llwyddo yn y pen draw – er na fyddai un o’r ddau arall wedi ychwaith. Mae cymaint o broblemau gan y blaid mae’n anodd dychmygu Barack Obama a llond basged o blwtoniwm yn llwyddo ei hadfywio.
Ond daeth un meddwl i’m rhan. O’r pedwar arweinydd plaid yn y Cynulliad, dim ond un y gallech chi ei ddweud yn gwbl sicr y caiff ei ethol yn 2011, sef Kirsty Williams. Dydi o ddim y tu hwnt i’r dychymyg y gallai’r tri arall golli eu seddau.
Yn etholiad arweinydd Llafur, dim ond Huw Lewis y gellir dweud â sicrwydd a gaiff ei ethol – fydd neb yn disodli Llafur ym Merthyr yn o handi. Mae mwyafrif Edwina yn llai na 1200 a mwyafrif Carwyn tua 2500, gyda’r Ceidwadwyr yn bygwth yn y ddau. Yn wir, petai Llafur drwy ryw wyrth yn ennill etholiad y flwyddyn nesaf, drwy glymbleidio fwy na thebyg, yna byddwn i’n fwy na pharod i roi bet y bydd y ddau yn colli eu seddau yn 2011. Buddugoliaeth Geidwadol fydd, o bosibl, yn eu cadw rhag y dôl.
Serch hynny, gyda Llafur wedi bod mewn grym yng Nghymru am 12 mlynedd sdrêt yn 2011, dydi hi ddim yn amhosibl y gallai cyfuniad o ymgeisydd cryf a ymgyrch gref gan Geidwadwyr Pen-y-bont lwyddo i ddisodli Carwyn. Mae’n annhebygol, i fod yn onest, ond ymhell o deyrnas amhosibilrwydd.
Plaid Cymru, mae’n debyg, fyddai achubiaeth Nick Bourne, wrth iddi geisio cipio Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro, sydd wedi bod yn dalcen caled iddi ers ’99. Gydag Angela Burns yn aelod pur anweladwy a Llafur, mae’n debyg, o hyd ar drai bryd hynny, caiff Plaid Cymru gyfle euraidd arall o gipio’r sedd.
Ond os na wnaiff, beth wedyn? Bydd Preseli Penfro yn aros yn las yn ’11, ‘sgen i fawr o amheuaeth am hynny, ond dydi hi ddim yn amhosibl y bydd y Ceidwadwyr yn cipio Maldwyn wrth y Rhyddfrydwyr. Yn wir, eto, gydag ymgeisydd cryf, ymgyrch dda ac ymddeoliad Mick Bates, byddwn i’n fodlon rhoi bet ar Faldwyn las yn 2011. Cawn weld beth ddigwyddiff y flwyddyn nesaf yn yr etholiad cyffredinol i gael awgrym o’r posibiliadau. Wedi’r cyfan, mae’r mwyafrif Rhyddfrydol yn y sedd Cynulliad yn bell o fod yn un gadarn.
Ta waeth, tasa hynny’n dod i ddigwydd, byddai sefyllfa Nick Bourne ar y rhestr yn fregus iawn. Gyda Jonathan Morgan yn ddarpar frenin Ceidwadwyr Cymru, yn yr hirdymor byddai o fudd iddynt ymwared â Bourne mewn etholiad yn hytrach na coup difrodol mewnol. Ef, bosib, yw’r lleiaf diogel o’r tri.
A beth am Ieuan Wyn ar Ynys Môn? Er gwnaethaf tueddiadau od Môn, y gwir amdani ydi, ac eithrio yn etholiad ’99, dydi Ynys Môn byth wedi bod yn gadarnle i Blaid Cymru. Os na lwyddiff Wylfa 2, a chyda chau Alwminwm Môn, gallai Ieuan Wyn fod mewn perygl – yn yr un modd ag y mae Albert Owen – ond yn arbennig felly os na fydd Peter Rogers yn sefyll.
Mae Ceidwadwyr Môn wedi bod ar chwâl ers blynyddoedd, ond mae hynny’n bennaf oherwydd Peter Rogers. Heb yntau’n rhwystr, a Môn yn Seisnigeiddio yn aruthrol o sydyn (credwch chi fi), mater o amser o bosibl yw hi i Fôn ddychwelyd aelod Ceidwadol ar ryw lefel eto. Gallai 2011 fod yn gyfle gwych – efallai bod gan Ieuan Wyn barch ar yr Ynys, ond mae’r parch hwnnw ymhell iawn o ymestyn at bawb.
Yn wir, pe na bai Adam Price yn y Cynulliad yn 2011 (dwi ddim o’r farn y bydd, yn anffodus), gallai’r cwestiwn o arweinyddiaeth y blaid yn y Cynulliad fod yn faich enfawr ar Blaid Cymru am sawl blynedd. Ni fyddai Ieuan Wyn yn goroesi etholiad gwael yn 2011, chwaith, a heb Adam Price yno ‘does ‘na fawr o neb arall i gymryd yr awennau.
Mewn sefyllfa o’r fath, dwi’n gwybod yn union pa un o aelodau cyfredol y Cynulliad hoffwn innau weld wrth y llyw.
Ta waeth, jyst rhyw feddwl oeddwn i am Gymru wleidyddol 2011 braidd yn fuan. Efallai bod y sefyllfaoedd uwch yn annhebyg, ond amhosib? Ddim yn y lleiaf!
Ond daeth un meddwl i’m rhan. O’r pedwar arweinydd plaid yn y Cynulliad, dim ond un y gallech chi ei ddweud yn gwbl sicr y caiff ei ethol yn 2011, sef Kirsty Williams. Dydi o ddim y tu hwnt i’r dychymyg y gallai’r tri arall golli eu seddau.
Yn etholiad arweinydd Llafur, dim ond Huw Lewis y gellir dweud â sicrwydd a gaiff ei ethol – fydd neb yn disodli Llafur ym Merthyr yn o handi. Mae mwyafrif Edwina yn llai na 1200 a mwyafrif Carwyn tua 2500, gyda’r Ceidwadwyr yn bygwth yn y ddau. Yn wir, petai Llafur drwy ryw wyrth yn ennill etholiad y flwyddyn nesaf, drwy glymbleidio fwy na thebyg, yna byddwn i’n fwy na pharod i roi bet y bydd y ddau yn colli eu seddau yn 2011. Buddugoliaeth Geidwadol fydd, o bosibl, yn eu cadw rhag y dôl.
Serch hynny, gyda Llafur wedi bod mewn grym yng Nghymru am 12 mlynedd sdrêt yn 2011, dydi hi ddim yn amhosibl y gallai cyfuniad o ymgeisydd cryf a ymgyrch gref gan Geidwadwyr Pen-y-bont lwyddo i ddisodli Carwyn. Mae’n annhebygol, i fod yn onest, ond ymhell o deyrnas amhosibilrwydd.
Plaid Cymru, mae’n debyg, fyddai achubiaeth Nick Bourne, wrth iddi geisio cipio Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro, sydd wedi bod yn dalcen caled iddi ers ’99. Gydag Angela Burns yn aelod pur anweladwy a Llafur, mae’n debyg, o hyd ar drai bryd hynny, caiff Plaid Cymru gyfle euraidd arall o gipio’r sedd.
Ond os na wnaiff, beth wedyn? Bydd Preseli Penfro yn aros yn las yn ’11, ‘sgen i fawr o amheuaeth am hynny, ond dydi hi ddim yn amhosibl y bydd y Ceidwadwyr yn cipio Maldwyn wrth y Rhyddfrydwyr. Yn wir, eto, gydag ymgeisydd cryf, ymgyrch dda ac ymddeoliad Mick Bates, byddwn i’n fodlon rhoi bet ar Faldwyn las yn 2011. Cawn weld beth ddigwyddiff y flwyddyn nesaf yn yr etholiad cyffredinol i gael awgrym o’r posibiliadau. Wedi’r cyfan, mae’r mwyafrif Rhyddfrydol yn y sedd Cynulliad yn bell o fod yn un gadarn.
Ta waeth, tasa hynny’n dod i ddigwydd, byddai sefyllfa Nick Bourne ar y rhestr yn fregus iawn. Gyda Jonathan Morgan yn ddarpar frenin Ceidwadwyr Cymru, yn yr hirdymor byddai o fudd iddynt ymwared â Bourne mewn etholiad yn hytrach na coup difrodol mewnol. Ef, bosib, yw’r lleiaf diogel o’r tri.
A beth am Ieuan Wyn ar Ynys Môn? Er gwnaethaf tueddiadau od Môn, y gwir amdani ydi, ac eithrio yn etholiad ’99, dydi Ynys Môn byth wedi bod yn gadarnle i Blaid Cymru. Os na lwyddiff Wylfa 2, a chyda chau Alwminwm Môn, gallai Ieuan Wyn fod mewn perygl – yn yr un modd ag y mae Albert Owen – ond yn arbennig felly os na fydd Peter Rogers yn sefyll.
Mae Ceidwadwyr Môn wedi bod ar chwâl ers blynyddoedd, ond mae hynny’n bennaf oherwydd Peter Rogers. Heb yntau’n rhwystr, a Môn yn Seisnigeiddio yn aruthrol o sydyn (credwch chi fi), mater o amser o bosibl yw hi i Fôn ddychwelyd aelod Ceidwadol ar ryw lefel eto. Gallai 2011 fod yn gyfle gwych – efallai bod gan Ieuan Wyn barch ar yr Ynys, ond mae’r parch hwnnw ymhell iawn o ymestyn at bawb.
Yn wir, pe na bai Adam Price yn y Cynulliad yn 2011 (dwi ddim o’r farn y bydd, yn anffodus), gallai’r cwestiwn o arweinyddiaeth y blaid yn y Cynulliad fod yn faich enfawr ar Blaid Cymru am sawl blynedd. Ni fyddai Ieuan Wyn yn goroesi etholiad gwael yn 2011, chwaith, a heb Adam Price yno ‘does ‘na fawr o neb arall i gymryd yr awennau.
Mewn sefyllfa o’r fath, dwi’n gwybod yn union pa un o aelodau cyfredol y Cynulliad hoffwn innau weld wrth y llyw.
Ta waeth, jyst rhyw feddwl oeddwn i am Gymru wleidyddol 2011 braidd yn fuan. Efallai bod y sefyllfaoedd uwch yn annhebyg, ond amhosib? Ddim yn y lleiaf!
martedì, dicembre 01, 2009
Seddau Casnewydd
Reit, dwi wedi grwpio seddau Casnewydd at ei gilydd, a’r rheswm onest am hyn ydi nad ydw i’n gyfarwydd â dinas Casnewydd, ac mae unrhyw ddadansoddiad y gallaf ei gynnig ar y ddwy sedd yn gyfyngedig iawn. Yr unig dro i mi fod yn y ddinas ei hun oedd adeg ‘Steddfod, ac anwir fyddai dweud i mi gofio fawr ohoni. Yn wir, rhowch wybod i mi os oes unrhyw beth yn y dadansoddiad bach hwn sy’n anghywir neu os anghytunwch – prin iawn y byddwch yn llai hyddysg na mi am yr ardal hon.
Serch hynny, mi geisiaf roi proffwydoliaeth, ond cyn dweud hynny rhaid i mi nodi hyn unwaith eto:
Dwi ddim yn meddwl y bydd y Ceidwadwyr yn gwneud cystal â’r disgwyl yn gyffredinol, a dwi yn ystyried y ffactor hwnnw ym mhob dadansoddiad. Dwi hefyd yn meddwl y bydd Llafur yn gwneud fymryn yn well na’r disgwyl – mae’r polau fel ag y maent ar hyn o bryd yn agosach at yr hyn a gredaf sydd wrthlaw.
Mae hynny’n mynd â ni’n ddigon del at Orllewin Casnewydd, sedd Paul Flynn. Dyma un sedd y mae’r Ceidwadwyr yn obeithiol amdani o leiaf, er ei bod yn anodd gweld pam - wedi’r cyfan, enillasant yma ddiwethaf yn ’83, gyda mwyafrif tila. Yn wir, ers ’92 dydyn nhw heb â bygwth cael traean o’r bleidlais mewn difrif. Os edrychwch ar ganlyniadau’r sedd dros y degawd diwethaf, mae’r gwymp yn y niferoedd sy’n pleidleisio wrth gwrs wedi effeithio ar Lafur, ond mae’r bleidlais Geidwadol hefyd wedi cyrraedd rhyw fath o ‘plateau’ – ffordd posh o ddweud segura.
Mae Paul Flynn hefyd yn aelod digon poblogaidd sy’n gweddu’r fath sedd, a dwi’n meddwl y gallai ei lais ystyfnig o annibynnol mewn llywodraeth amhoblogaidd fod o fudd iddo. Na, ‘does ganddo syniad o faterion cefn gwlad, ac mae ‘na ambell un yn y blogsffer Cymraeg ddim yn or-hoff ohono, ond cofiwn yr ardal y mae’n ei chynrychioli.
Yn ogystal â hynny, y duedd ddiweddar yn yr arolygon barn yw bod Llafur yn crafu’n ôl fymryn. Peth dros dro fydd hynny, mi gredaf, yn hytrach na thuedd at yr etholiad cyffredinol, ond mae’n profi bod llygedyn o obaith gan Lafur os bydd yn mabwysiadu tacteg amddiffynnol yn yr etholiad, am senedd grog, o leiaf. Er, mae’n dweud llawer mai dyma’r math o sedd y dylent bellach ei hamddiffyn.
Ni ddylai Llafur ddiogi, wrth gwrs. Etholiad diwethaf yr etholaeth oedd ’07 i’r Cynulliad, ac roedd yr 8,181 o bleidleisiau a gafodd y Ceidwadwyr y flwyddyn honno yn ganlyniad hynod o dda iddynt. Os cymerwn hynny’n isafswm pleidleisiau digon tebygol yn 2010, mae gan Lafur broblem. Ddyliwn ni ddim ychwaith anghofio i’r Ceidwadwyr gael etholiadau cyngor llwyddiannus yn y sir yn 2008, ac yn wir ennillwyd y sedd ganddynt yn Etholiadau Ewrop eleni. Ond dwi dal heb fy argyhoeddi.
Yr hyn sydd yn sicr ydi os bydd y Ceidwadwyr yn ennill yma, fel gydag ambell sedd, mi fyddan nhw’n cael etholiad llwyddiannus yng Nghymru – mae’n un o’r llond dwrn o seddau fyddai’n dangos p’un a ydynt wedi ail-gyrraedd uchafoedd 1983. Y peryg mawr i Lafur, fel bron bobman yng Nghymru, ydi bod y niferoedd sy’n pleidleisio yn gostwng yn is – bryd hynny gallai fil neu ddwy o bleidleisiau yn ychwanegol i’r Ceidwadwyr wneud hon yn ras agos iawn.
Er gwaethaf popeth, dwi ddim yn meddwl y bydd gan y Ceidwadwyr y ‘filltir ychwanegol’ honno ynddynt i ennill y sedd y tro hwn – er dwi’n siŵr y gallai 2011 fod yn un ddiddorol.
Proffwydoliaeth: Buddugoliaeth o 1,000 – 2,000 i Paul Flynn a’r Blaid Lafur.
Beth am Ddwyrain Casnewydd? Mae’r rhan hon o’r ddinas fymryn yn fwy diddorol yn fy marn i. Ar ôl ei chreu ym 1983 fu hi fyth allan o reolaeth Llafur. Ar lefel San Steffan, unwaith y mae Llafur wedi cael llai na 40%, sef 39.6% ym 1983 ei hun, pan oedd y Democratiaid Cymdeithasol ar eu hanterth. Fodd bynnag, nid y Ceidwadwyr ydi’r prif elynion yma, eithr y Democratiaid Rhyddfrydol – yn ystadegol bur, o leiaf.
Ar lefel y cyngor, dydi cynnydd y Rhyddfrydwyr heb ag efelychu llwyddiannau mewn dinasoedd eraill fel Wrecsam, Abertawe ac wrth gwrs Caerdydd. Fodd bynnag, daeth y blaid o fewn ychydig gannoedd i gipio’r sedd yn etholiadau’r Cynulliad, a thua 200 o bleidleisiau i’w hennill yn etholiadau Ewrop. Maen nhw’n sicr ar gynnydd yma.
Fodd bynnag, yn 2005 roedd mwyafrif y blaid Lafur a phleidlais y Rhyddfrydwyr yn ddigon tebyg. Hynny yw, yn San Steffan, mae gan y Rhyddfrydwyr fynydd i’w ddringo. Megis sedd y gorllewin, petae’r Rhyddfrydwyr yn ennill dwy neu dair mil yn ychwanegol o bleidleisiau ac ambell Lafurwr yn peidio â phleidleisio, gallai fod yn agos.
Ond prif elynion Llafur yn yr etholiad ydi’r Ceidwadwyr, ac mae rhywun yn gallu llawn ddychmygu i’r Ceidwadwyr ddenu pleidleisiau wrth y Rhyddfrydwyr y flwyddyn nesaf – wedi’r cwbl, ‘doedd ‘na ddim 100 o bleidleisiau rhwng y ddwy blaid yn 2005. Mewn etholiad y mae disgwyl i’r Ceidwadwyr ei ennill, mae’n annhebygol hefyd y gwelwn lu o bleidleisiau gwrth-Lafur gan bleidleiswyr Ceidwadol – hynny yw, dydyn nhw ddim yn rhy debygol o daro pleidlais dros rywun arall i ymwared â Llafur, aiff eu pleidlais i’r Ceidwadwyr. Wedi’r cyfan, maen nhw’n gwybod bod llygedyn o obaith gan eu plaid hwy yma, os nad i ennill i ddod yn ail da.
Mewn sedd lle mae’r bleidlais Ryddfrydol a’r bleidlais Geidwadol mor debyg, gallai brwydr frwd rhwng y ddwy blaid i gipio’r etholaeth fod o fantais i Lafur.
Yma, fe fydd yn anodd i unrhyw un ymwared â Llafur. Mae’r Rhyddfrydwyr yn llawn gallu sicrhau gogwydd o dros 10% mewn isetholiadau yn draddodiadol (er bod eu record ddiweddar yn ddigon pathetig), ond mewn etholiadau seneddol dydi’r fath ogwydd ddim yn digwydd yn aml; mae’n anodd gen i weld Dwyrain Casnewydd yn torri’r mowld. Yn wir, dwi’n dueddol o feddwl yn y cyd-destun gwleidyddol sy’n bodoli mai’r Ceidwadwyr fyddai fwya’ tebygol o allu gwneud hynny yma.
A welwyd anterth Democratiaid Rhyddfrydol Cymru yn 2005? Wn i ddim; peth ffôl yw cymryd hynny’n ganiataol. A fydd y Ceidwadwyr yn llwyddo fel y gwnaethant yn ’83? Annhebygol, ond nid amhosibl. A ydi’r un ohonynt yn gallu denu digon o bleidleisiau wrth y llall a hefyd y blaid Lafur i ennill yma?
Na.
Proffwydoliaeth: Mwyafrif o tua 4,000 i Lafur.
Serch hynny, mi geisiaf roi proffwydoliaeth, ond cyn dweud hynny rhaid i mi nodi hyn unwaith eto:
Dwi ddim yn meddwl y bydd y Ceidwadwyr yn gwneud cystal â’r disgwyl yn gyffredinol, a dwi yn ystyried y ffactor hwnnw ym mhob dadansoddiad. Dwi hefyd yn meddwl y bydd Llafur yn gwneud fymryn yn well na’r disgwyl – mae’r polau fel ag y maent ar hyn o bryd yn agosach at yr hyn a gredaf sydd wrthlaw.
Mae hynny’n mynd â ni’n ddigon del at Orllewin Casnewydd, sedd Paul Flynn. Dyma un sedd y mae’r Ceidwadwyr yn obeithiol amdani o leiaf, er ei bod yn anodd gweld pam - wedi’r cyfan, enillasant yma ddiwethaf yn ’83, gyda mwyafrif tila. Yn wir, ers ’92 dydyn nhw heb â bygwth cael traean o’r bleidlais mewn difrif. Os edrychwch ar ganlyniadau’r sedd dros y degawd diwethaf, mae’r gwymp yn y niferoedd sy’n pleidleisio wrth gwrs wedi effeithio ar Lafur, ond mae’r bleidlais Geidwadol hefyd wedi cyrraedd rhyw fath o ‘plateau’ – ffordd posh o ddweud segura.
Mae Paul Flynn hefyd yn aelod digon poblogaidd sy’n gweddu’r fath sedd, a dwi’n meddwl y gallai ei lais ystyfnig o annibynnol mewn llywodraeth amhoblogaidd fod o fudd iddo. Na, ‘does ganddo syniad o faterion cefn gwlad, ac mae ‘na ambell un yn y blogsffer Cymraeg ddim yn or-hoff ohono, ond cofiwn yr ardal y mae’n ei chynrychioli.
Yn ogystal â hynny, y duedd ddiweddar yn yr arolygon barn yw bod Llafur yn crafu’n ôl fymryn. Peth dros dro fydd hynny, mi gredaf, yn hytrach na thuedd at yr etholiad cyffredinol, ond mae’n profi bod llygedyn o obaith gan Lafur os bydd yn mabwysiadu tacteg amddiffynnol yn yr etholiad, am senedd grog, o leiaf. Er, mae’n dweud llawer mai dyma’r math o sedd y dylent bellach ei hamddiffyn.
Ni ddylai Llafur ddiogi, wrth gwrs. Etholiad diwethaf yr etholaeth oedd ’07 i’r Cynulliad, ac roedd yr 8,181 o bleidleisiau a gafodd y Ceidwadwyr y flwyddyn honno yn ganlyniad hynod o dda iddynt. Os cymerwn hynny’n isafswm pleidleisiau digon tebygol yn 2010, mae gan Lafur broblem. Ddyliwn ni ddim ychwaith anghofio i’r Ceidwadwyr gael etholiadau cyngor llwyddiannus yn y sir yn 2008, ac yn wir ennillwyd y sedd ganddynt yn Etholiadau Ewrop eleni. Ond dwi dal heb fy argyhoeddi.
Yr hyn sydd yn sicr ydi os bydd y Ceidwadwyr yn ennill yma, fel gydag ambell sedd, mi fyddan nhw’n cael etholiad llwyddiannus yng Nghymru – mae’n un o’r llond dwrn o seddau fyddai’n dangos p’un a ydynt wedi ail-gyrraedd uchafoedd 1983. Y peryg mawr i Lafur, fel bron bobman yng Nghymru, ydi bod y niferoedd sy’n pleidleisio yn gostwng yn is – bryd hynny gallai fil neu ddwy o bleidleisiau yn ychwanegol i’r Ceidwadwyr wneud hon yn ras agos iawn.
Er gwaethaf popeth, dwi ddim yn meddwl y bydd gan y Ceidwadwyr y ‘filltir ychwanegol’ honno ynddynt i ennill y sedd y tro hwn – er dwi’n siŵr y gallai 2011 fod yn un ddiddorol.
Proffwydoliaeth: Buddugoliaeth o 1,000 – 2,000 i Paul Flynn a’r Blaid Lafur.
Beth am Ddwyrain Casnewydd? Mae’r rhan hon o’r ddinas fymryn yn fwy diddorol yn fy marn i. Ar ôl ei chreu ym 1983 fu hi fyth allan o reolaeth Llafur. Ar lefel San Steffan, unwaith y mae Llafur wedi cael llai na 40%, sef 39.6% ym 1983 ei hun, pan oedd y Democratiaid Cymdeithasol ar eu hanterth. Fodd bynnag, nid y Ceidwadwyr ydi’r prif elynion yma, eithr y Democratiaid Rhyddfrydol – yn ystadegol bur, o leiaf.
Ar lefel y cyngor, dydi cynnydd y Rhyddfrydwyr heb ag efelychu llwyddiannau mewn dinasoedd eraill fel Wrecsam, Abertawe ac wrth gwrs Caerdydd. Fodd bynnag, daeth y blaid o fewn ychydig gannoedd i gipio’r sedd yn etholiadau’r Cynulliad, a thua 200 o bleidleisiau i’w hennill yn etholiadau Ewrop. Maen nhw’n sicr ar gynnydd yma.
Fodd bynnag, yn 2005 roedd mwyafrif y blaid Lafur a phleidlais y Rhyddfrydwyr yn ddigon tebyg. Hynny yw, yn San Steffan, mae gan y Rhyddfrydwyr fynydd i’w ddringo. Megis sedd y gorllewin, petae’r Rhyddfrydwyr yn ennill dwy neu dair mil yn ychwanegol o bleidleisiau ac ambell Lafurwr yn peidio â phleidleisio, gallai fod yn agos.
Ond prif elynion Llafur yn yr etholiad ydi’r Ceidwadwyr, ac mae rhywun yn gallu llawn ddychmygu i’r Ceidwadwyr ddenu pleidleisiau wrth y Rhyddfrydwyr y flwyddyn nesaf – wedi’r cwbl, ‘doedd ‘na ddim 100 o bleidleisiau rhwng y ddwy blaid yn 2005. Mewn etholiad y mae disgwyl i’r Ceidwadwyr ei ennill, mae’n annhebygol hefyd y gwelwn lu o bleidleisiau gwrth-Lafur gan bleidleiswyr Ceidwadol – hynny yw, dydyn nhw ddim yn rhy debygol o daro pleidlais dros rywun arall i ymwared â Llafur, aiff eu pleidlais i’r Ceidwadwyr. Wedi’r cyfan, maen nhw’n gwybod bod llygedyn o obaith gan eu plaid hwy yma, os nad i ennill i ddod yn ail da.
Mewn sedd lle mae’r bleidlais Ryddfrydol a’r bleidlais Geidwadol mor debyg, gallai brwydr frwd rhwng y ddwy blaid i gipio’r etholaeth fod o fantais i Lafur.
Yma, fe fydd yn anodd i unrhyw un ymwared â Llafur. Mae’r Rhyddfrydwyr yn llawn gallu sicrhau gogwydd o dros 10% mewn isetholiadau yn draddodiadol (er bod eu record ddiweddar yn ddigon pathetig), ond mewn etholiadau seneddol dydi’r fath ogwydd ddim yn digwydd yn aml; mae’n anodd gen i weld Dwyrain Casnewydd yn torri’r mowld. Yn wir, dwi’n dueddol o feddwl yn y cyd-destun gwleidyddol sy’n bodoli mai’r Ceidwadwyr fyddai fwya’ tebygol o allu gwneud hynny yma.
A welwyd anterth Democratiaid Rhyddfrydol Cymru yn 2005? Wn i ddim; peth ffôl yw cymryd hynny’n ganiataol. A fydd y Ceidwadwyr yn llwyddo fel y gwnaethant yn ’83? Annhebygol, ond nid amhosibl. A ydi’r un ohonynt yn gallu denu digon o bleidleisiau wrth y llall a hefyd y blaid Lafur i ennill yma?
Na.
Proffwydoliaeth: Mwyafrif o tua 4,000 i Lafur.
lunedì, novembre 30, 2009
Dwi nôl! (sori)
Helo! Wnaethoch fy methu? Peidiwch ag ateb hwnnw.
Dwi ddim am sôn am y gêm, gwell fyddai peidio i fod yn onest. ‘Doedd ‘na fyth peryg y byddwn yn mynd allan i’w gwylio, cofiwch. Dywedodd y meddyg mai gwell fyddai ymlacio am rywfaint o amser, a ategwyd gan yr argymhellion yn y daflen Guidelines for Head Injuries a roddwyd i mi. Dylwn fod wedi gofyn am y fersiwn Cymraeg, os yw’n bodoli, ond dydi egwyddorion ddim y peth cyntaf ar feddwl rhywun ar ôl iddynt fod yn concysd am ddiwrnod go dda.
Na, sôn yn fras amdanaf fy hun a wnaf a’r wythnos a fu. Fel y crybwyllais mi ges ddamwain y nos Wener gynt, yr oedd ei chanlyniadau yn ddigon ofnadwy i weld. Disgynnais ar stepen gyda’r nos, gan agor rhan dda o’m gên a tshipio un o’m dannedd, heb sôn am daro ‘mhen yn ofnadwy o galed.
Ni lwyddais gyrraedd yr ysbyty tan ddydd Sul a chael pwythau a dim sympathi. Digon teg, rili. Erbyn cael y pwythau ‘doeddwn i heb fwyta am 27 awr ac yn teimlo’n waeth o’i herwydd. Nid tan ddydd Mercher y bu i’m hawch i fwyta ail-ddyfod, ac ro’n i’n dal i deimlo’n benwan erbyn dydd Iau.
Mi es i dynnu’r pwythau ddydd Gwener. ‘Doeddwn i ddim yn edrych ymlaen at hyn achos fel rhywun call dydw i ddim yn licio poen. Fe’m rhyfeddwyd gan y ffaith nad oedd yn brifo yn y mymryn lleiaf, ond dwnim sut y gallwn eillio i fod yn onast, bydd hynny’n hwyl pan ddaw ati. Dywedodd y ddynas neis y dylwn fynd nôl i’r ‘sbyty yn o handi os nad ydw i’n teimlo’n well.
Rhyngoch chi a mi a’r Gymru Gymraeg, dydw i dal ddim yn teimlo 100%, ond ‘does na’m ffiars y bydda i’n mynd ar gyfyl y ‘sbyty eto, fe’m canfyddir mewn ffos cyn i hynny ddigwydd. Mae’r ysbeidiau o deimlo’n benwan wedi heibio ond dwi’n ofnadwy o flinedig a thwp o hyd. Tra nad oes iachád i’r ail (yn fy achos i) cysgu mwy fyddai orau ar gyfer y llall. Gwely fydd hi syth ‘rôl lobsgóws a Life heno ‘ma.
Dwi ddim am sôn am y gêm, gwell fyddai peidio i fod yn onest. ‘Doedd ‘na fyth peryg y byddwn yn mynd allan i’w gwylio, cofiwch. Dywedodd y meddyg mai gwell fyddai ymlacio am rywfaint o amser, a ategwyd gan yr argymhellion yn y daflen Guidelines for Head Injuries a roddwyd i mi. Dylwn fod wedi gofyn am y fersiwn Cymraeg, os yw’n bodoli, ond dydi egwyddorion ddim y peth cyntaf ar feddwl rhywun ar ôl iddynt fod yn concysd am ddiwrnod go dda.
Na, sôn yn fras amdanaf fy hun a wnaf a’r wythnos a fu. Fel y crybwyllais mi ges ddamwain y nos Wener gynt, yr oedd ei chanlyniadau yn ddigon ofnadwy i weld. Disgynnais ar stepen gyda’r nos, gan agor rhan dda o’m gên a tshipio un o’m dannedd, heb sôn am daro ‘mhen yn ofnadwy o galed.
Ni lwyddais gyrraedd yr ysbyty tan ddydd Sul a chael pwythau a dim sympathi. Digon teg, rili. Erbyn cael y pwythau ‘doeddwn i heb fwyta am 27 awr ac yn teimlo’n waeth o’i herwydd. Nid tan ddydd Mercher y bu i’m hawch i fwyta ail-ddyfod, ac ro’n i’n dal i deimlo’n benwan erbyn dydd Iau.
Mi es i dynnu’r pwythau ddydd Gwener. ‘Doeddwn i ddim yn edrych ymlaen at hyn achos fel rhywun call dydw i ddim yn licio poen. Fe’m rhyfeddwyd gan y ffaith nad oedd yn brifo yn y mymryn lleiaf, ond dwnim sut y gallwn eillio i fod yn onast, bydd hynny’n hwyl pan ddaw ati. Dywedodd y ddynas neis y dylwn fynd nôl i’r ‘sbyty yn o handi os nad ydw i’n teimlo’n well.
Rhyngoch chi a mi a’r Gymru Gymraeg, dydw i dal ddim yn teimlo 100%, ond ‘does na’m ffiars y bydda i’n mynd ar gyfyl y ‘sbyty eto, fe’m canfyddir mewn ffos cyn i hynny ddigwydd. Mae’r ysbeidiau o deimlo’n benwan wedi heibio ond dwi’n ofnadwy o flinedig a thwp o hyd. Tra nad oes iachád i’r ail (yn fy achos i) cysgu mwy fyddai orau ar gyfer y llall. Gwely fydd hi syth ‘rôl lobsgóws a Life heno ‘ma.
mercoledì, novembre 25, 2009
Penwanbeth
Helo chi. Neges fer iawn i ddweud y bydd y blogio yn ysgafn iawn, yn ysgafnach na ‘mhen fel y mae’n digwydd. Mi ges ddamwain nos Wener, gan ddisgyn ar fy ngên yn gyntaf, a dwi’n dal i deimlo’n benwan ar adegau ac yn llai llawn llathen na’r arfer – felly gobeithio y bydd y gwasanaeth yn ôl i’r arfer erbyn wythnos nesa!
venerdì, novembre 20, 2009
O bosib y cyfieithiad gorau welwyd
Yn aml, mae cyfieithiadau Cymraeg, ysywaeth, yn fwy hirwyntog ac yn llai bachog na'r cyfiethiadau cyfatebol yn Saesneg, ond mae un a glywais neithiwr sy'n llawer gwell na'r Saesneg gwreiddiol
Wedi clywed am Movember? Dyma pan fydd hogia'n tyfu mwstashys er budd elusen.
Y cyfieithiad?
Tashwedd.
Cymraeg 1 Saesneg 0.
Wedi clywed am Movember? Dyma pan fydd hogia'n tyfu mwstashys er budd elusen.
Y cyfieithiad?
Tashwedd.
Cymraeg 1 Saesneg 0.
giovedì, novembre 19, 2009
Sŵp sâl
Dydi o ddim yn beth hawdd heibio’r llu o dafarnau tatws a Chineses a llefydd cyw iâr wedi’i ffrio wrth gerdded adref. Mor hawdd ydi meddwl “gymra i hwnnw yn hytrach na choginio” ond ni allwn wneud hynny ddoe, roedd rhywbeth blasus i de.
Fel rheol dydw i ddim yn ffan o sŵp; ddim o dun, beth bynnag, hen bethau llipa di-flas. Heblaw os Big Soup ydyw, sy’n anad dim yn sŵp i ddyn. Ond gyda phys wedi socian dros nos a minnau’n barod i arbrofi a dilyn cyfarwyddiadau Nain, roedd sŵp pys a ham, sef fwy na thebyg fy hoff sŵp, ar y gweill. Bwyd da, iach, maethlon.
Fodd bynnag yn reddfol sydyn sylweddolais efallai nad oedd Nain wedi egluro’n iawn sut mae gwneud sŵp pys a ham. Medda’ hi, “Socian y pys a’u draenio nhw, wedyn ‘u berwi nhw efo beicyn nes bod o’n troi’n slwj”. Swniodd hynny’n ddigon hawdd ar y pryd, ond mae fy ngegin i yn destun arbrofion amrywiol, yn amrywio’n helaeth rhwng prydau cywrain blasus ac uwd yn disgyn ar y mat.
Digwyddiad ‘uwd ar y mat’gafwyd neithiwr.
Dechreuodd y sŵp ferwi’n araf, ac mi es innau i’r lownj i wylio Futurama, sy’n un o’r rhaglenni dwi’n mynd drwy gyfnod o’i gwylio. ‘Does ‘na fawr ddim ar cyn 6 o’r gloch, a chan fy mod yn methu deng munud gynta Strange But True am bump ar yr Unexplained Channel, mae’n fy ngorfodi i edrych yn amgen am fy ffics.
Felly yno’r o’n i’n eistedd yn braf, fwy na thebyg yn siarad wrth fy hun yn ysbeidiol, nes i mi glywed ffrwtian treisgar o’r gegin. Roedd ‘na ryw ewyn wedi datblygu uwch y sŵp, ac er i mi ymwared â hynny parhau a wnaeth nes i mi feddwl yn y pen draw “dwi’m yn buta’r shit ‘ma”. Wnes i ddim, felly. Am wastraff. Dwi ddim yn licio gwastraffu bwyd; yn bennaf oherwydd os y gwnaf cha’ i mo’i futa.
Mae’n mynd heb ddweud, a minnau’n teimlo’n bur isel am yr aflwyddiant pathetig, y cefais jips i de y noson honno.
Y wers? Cadw at wybodaeth. Y wybodaeth y meddaf arni, ac y meddais arni ynghynt, ydi y gwn na all Nain goginio. Tro nesa’, ofynna i wrth Mam.
Fel rheol dydw i ddim yn ffan o sŵp; ddim o dun, beth bynnag, hen bethau llipa di-flas. Heblaw os Big Soup ydyw, sy’n anad dim yn sŵp i ddyn. Ond gyda phys wedi socian dros nos a minnau’n barod i arbrofi a dilyn cyfarwyddiadau Nain, roedd sŵp pys a ham, sef fwy na thebyg fy hoff sŵp, ar y gweill. Bwyd da, iach, maethlon.
Fodd bynnag yn reddfol sydyn sylweddolais efallai nad oedd Nain wedi egluro’n iawn sut mae gwneud sŵp pys a ham. Medda’ hi, “Socian y pys a’u draenio nhw, wedyn ‘u berwi nhw efo beicyn nes bod o’n troi’n slwj”. Swniodd hynny’n ddigon hawdd ar y pryd, ond mae fy ngegin i yn destun arbrofion amrywiol, yn amrywio’n helaeth rhwng prydau cywrain blasus ac uwd yn disgyn ar y mat.
Digwyddiad ‘uwd ar y mat’gafwyd neithiwr.
Dechreuodd y sŵp ferwi’n araf, ac mi es innau i’r lownj i wylio Futurama, sy’n un o’r rhaglenni dwi’n mynd drwy gyfnod o’i gwylio. ‘Does ‘na fawr ddim ar cyn 6 o’r gloch, a chan fy mod yn methu deng munud gynta Strange But True am bump ar yr Unexplained Channel, mae’n fy ngorfodi i edrych yn amgen am fy ffics.
Felly yno’r o’n i’n eistedd yn braf, fwy na thebyg yn siarad wrth fy hun yn ysbeidiol, nes i mi glywed ffrwtian treisgar o’r gegin. Roedd ‘na ryw ewyn wedi datblygu uwch y sŵp, ac er i mi ymwared â hynny parhau a wnaeth nes i mi feddwl yn y pen draw “dwi’m yn buta’r shit ‘ma”. Wnes i ddim, felly. Am wastraff. Dwi ddim yn licio gwastraffu bwyd; yn bennaf oherwydd os y gwnaf cha’ i mo’i futa.
Mae’n mynd heb ddweud, a minnau’n teimlo’n bur isel am yr aflwyddiant pathetig, y cefais jips i de y noson honno.
Y wers? Cadw at wybodaeth. Y wybodaeth y meddaf arni, ac y meddais arni ynghynt, ydi y gwn na all Nain goginio. Tro nesa’, ofynna i wrth Mam.
mercoledì, novembre 18, 2009
Iscriviti a:
Post (Atom)