Fel yna
ddechreuais i’r blog hwn. Roeddwn i wedi dechrau ysgrifennu hyn drwy sôn am fy
mhroblemau a’m profiadau iechyd meddwl fy hun, ond hanner ffordd drwy’r llith
honno mi benderfynais nad dyna oedd y ffordd i fynd, ac na ddeuai i mi dda ohono.
Achos pwynt y blog hwn ydi cyfleu, yn syml, fod pethau gwahanol yn gweithio i
bobl wahanol pan mae’n dod i iechyd meddwl.
Rydym ni’n byw
mewn oes lle mae siarad yn agored am iechyd meddwl yn haws ac yn fwy cyffredin.
Dydi hynny ddim yn beth drwg ac nid beirniadu hynny ydw i. Mae
dad-stigmateiddio’n hollbwysig yn y maes hwn, a dydyn ni dal ddim yn lle y
dylem fod o ran hynny. Ond, mae’n bwysig i unrhyw un sy’n dioddef wybod hefyd
nad oes rheidrwydd arnoch chi i
ddelio â phethau yn y modd hwnnw ychwaith.
A dwi’n teimlo
rheidrwydd i ddweud hynny achos dwi ddim yn teimlo fod o’n rhywbeth sy’n cael
ei ddweud, a dwi’n siŵr y caiff rhai pobl allan yno gysur o wybod jyst achos
eich bod chi’n delio â phethau’n dawel, dydi hynny ddim yn golygu eich bod chi’n
delio â phethau y ffordd rong. Na, nid peidio â thrafod a chelu sydd gen i dan
sylw, wna hynny ddim lles, ond yn hytrach os ydych chi’n fwy cyfforddus ddim yn
trafod yn agored, mae trafod yn breifat yn hollol iawn.
Dylai neb ddioddef
yn dawel. Byth. Ond os ydi gweithredu’n dawel ac yn bersonol yn gweithio i chi,
ewch amdani.
Fy hun, dwi’n anghyfforddus
ac amharod yn siarad yn agored am fy iechyd meddwl penodol a phersonol; roeddwn
i’n meddwl y dylwn ei wneud at ddiben y blogiad hwn, er eironi’r peth, cyn
sylwi fod hynny’n groes i’r hyn yr oeddwn i am ei gyfleu. Yn wir, dwi ddim yn
gyfforddus hyd yn oed yn cyffwrdd ar y peth mewn fforwm mor agored â fy mlog.
Ia, cymhleth, mi wn. Ond y pwynt ydi; ‘does
angen i mi fod yn gyfforddus â gwneud hynny, ac mae hynny’n iawn.
Gall pethau fel y
cyfryngau cymdeithasol fod yn fagl (yn nau ystyr, bagl neu magl, y gair hwnnw) wrth wneud hynny;
dwi’n sicr y byddai i mi - magl un dyn yw rhyddid y llall! Dydw i ddim isio hynny i mi fy hun. Ac os nad ydych
chi, rhaid atgyfnerthu’r pwynt - dim problem - mae’n bwysig i bobl sy’n teimlo
felly ddeall fod hynny’n ffordd hollol deg a dilys o ddelio ag iechyd meddwl os
mae’n gweithio i chi.
Dydi hynny ddim
gyfystyr â dweud na ddylid trafod y peth o gwbl neu geisio ei anwybyddu; go
brin fod unrhyw rai ohonom wir yn ddigon cryf i wneud hynny. Mae gen i bobl dwi’n
nabod y galla’ i ddibynnu arnyn nhw, a siarad efo nhw, os oes rhaid – dydw i
ddim yn benodol ffodus o ran hynny, cofiwch wir-yr fod y bobl hynny’n eich bywyd
chi hefyd (ffrindiau, teulu,
therapydd, pobl rydych chi’n nabod sydd yn neu wedi bod drwy’r un peth – dim ots
pwy, maen nhw yno).
I mi, bydd sgwrs
dros ddiod dawel neu decst preifat bob amser yn fwy o therapi na dweud wrth y
byd be sydd yn fy mhen. Gallwn fod yn agored a heb gywilydd, ac eto heb ddweud
wrth bawb.
Mae’n hawdd gwella
o dorri coes – mae ‘na weithdrefn i’w dilyn – ond does yna’r un ffordd o wybod
sut y gwnaiff un person penodol ddelio â phroblemau iechyd meddwl. Ffeindiwch
eich ffordd chi, a chadwch ati. Achos ‘mae ‘na ffordd i bawb wneud hynny, jyst
mater diflas, hir ond gwerth chweil ydi hi o’i ffeindio.
Os oes yna unrhyw
beth uchod yn taro tant gyda chi, mae ‘na groeso i chi gysylltu efo fi yn rhyddidigymru@gmail.com. Fel dwi’n
dweud, mae’n bwysig trafod, ond drwy hynny gofio na thrafod mewn ffordd ac mewn
gofod sy’n gyfforddus i chi sydd angen i chi ei wneud.
Pob hwyl i chi.