Da iawn Ieuan Wyn Jones

A minnau wedi diflasu braidd ar wleidyddiaeth yn ddiweddar pwy feddyliai mai Ieuan Wyn Jones fyddai yn ailysgogi fy niddordeb drwy gadw draw o agoriad swyddogol, taeogaidd, y Cynulliad ddoe? Ac eto, ar yr un pryd, fe wnaeth ymateb rhai o’n gwleidyddion, yn benodol Carwyn Jones a rhai o aelodau’r grŵp Ceidwadol, f’atgoffa pam ei bod mor drybeilig anodd weithiau barchu fy nghydwladwyr. A dweud y gwir, agwedd pobol fel Carwyn Jones sy’n aml yn gwneud i mi gywilyddio yn fy Nghymreictod.

Ond dyna ni, pwy a ddisgwyliai well gan unoliaethwyr?

Dydw i ddim yn cael fawr o gyfle i roi canmoliaeth i Ieuan Wyn Jones ond roedd aros draw o sbwrielbeth ddoe, waeth beth fo’r rhesymau, yn rhywbeth mawr i’w wneud a buaswn i’n rhoi clod enfawr iddo am wneud, yn enwedig fel arweinydd plaid. Fe fyddai wedi bod yn wych petai pob un o ACau Plaid Cymru wedi gwneud. Fe’u hetholwyd yn genedlaetholwyr. Pa ffordd well o sefyll dros genedlaetholdeb nag ymwrthod â’n ffugdeyrn a chadw draw a gwneud rhywbeth a fyddai o fudd i bobl gyffredin Cymru? Dwi’m yn gwybod pwy fyddai isio bod yn rhan o’r llyfu traed sycoffantaidd yn y lle cyntaf; fel cenedlaetholwr mae meddwl am fod yno’n codi cyfog arna’ i. Mae meddwl am tyngu llw i bennaeth estron yn codi cyfog arna’ i, ond dyna sy’n rhaid i lawn wasanaethu’r etholwyr. Ma’r holl beth yn gwbl, gwbl afiach. Buaswn i yn meddwl hynny, wrth gwrs, achos nid Dafydd Êl mohonof.

Beth arall all rhywun ei ddweud ond am

DA IAWN LEANNE WOOD

DA IAWN BETHAN JENKINS

DA IAWN LLYR HUWS GRIFFITHS

DA IAWN LINDSAY WHITTLE

DA IAWN IEUAN WYN JONES

Ac yn 2016, beth am i holl Aelodau Cynulliad Plaid Cymru wneud safiad o’r fath, dros genedlaetholdeb a thros Gymru?

Hir Oes i'r Chwe Gwlad!

Hwra, hwra, hwra! Ydi, mae pum penwythnos gorau’r flwyddyn (dros gyfnod o saith wythnos, hm) arnom! Fydda i’n dweud bob blwyddyn; diolch byth bod Pencampwriaeth y Chwe Gwlad arnom! Mae 2010 wedi cyrraedd, Ionawr wedi’i drechu, a’r nosweithiau’n ysgafnach! Am adeg horybl i orfod wynebu asesu seddau etholaethau Cymru pan fo’r byd yn troi’n goch.

Bydd popeth yn mynd i’r ochr dros yr wythnosau nesaf, o wleidyddiaeth i bêl-droed i fwyta’n iach i grefydd.

Yn ôl f’arfer rhoddwyd pumpunt lawr ar Gymru’n curo’r Gamp Lawn. 12/1 ydi’r pris eleni, ddim yn wych, ond neith hi ambell beint os bydd y Duwiau (sef jyst Duw, wrth gwrs – ymddiheuraf, er synnwn ar y diawl petae Duw’n darllen blog yr Hogyn o Rachub, rhwng bod yn dduwiol ac ati) yn ein ffafrio.

Mae popeth yn dda am y Chwe Gwlad. Bydd ‘na ambell hen rech (nid YR Hen Rech, mawr bwysleisiaf) yn cwyno ac yn achwyn mai dim ond esgus dros feddwi ydi’r brwdfrydedd dros y rygbi, ond dyma chi bobl sy ddim yn dallt hwyl y bencampwriaeth. Ydi, mae’r yfed yn rhan ohono, ond rhan yn unig ydyw. Gwefr y ceisiau a’r buddugoliaethau, poen y golled, hynt y gêm, yr awyrgylch, y canu, ymryson cyfeillgar â’r gwrthwynebwyr – dyna ydi’r Chwe Gwlad.

Rhydd i bawb ei farn ond ‘sdim rhyfedd ‘na rygbi ydi gêm genedlaethol y Cymry. Dwi’n gwbod bod ‘na ambell ffan pêl-droed hardcôr yn anghytuno ond maen nhw’n anghywir (well gen i bêl-droed i rygbi fy hun). Ni all ‘run bencampwriaeth, yn ‘run gamp arall, gymharu â’r Chwe Gwlad.

Fedra i’m disgwyl!

Blwyddyn Newydd Dda!

Oes unrhyw beth arall i'w ddweud? Mwynhewch 2010!

Mae hi'n Nadolig arnom!

Dyma ryfedd. Bron yn ddi-eithriad, ers blynyddoedd maith, pan fo’r adeg hon o’r flwyddyn ar y gweill dwi’n cael rant am y Nadolig.


Eleni, dwi ddim am, achos ‘does gen i ddim byd i rantio amdano. Dwi’n edrych ymlaen at y Nadolig. Dwi wedi cael i mewn i hwyl yr ŵyl. Dwi’n mwynhau gweld y siopau’n addurniadau, y goleuadau’n ddisglair gyda’r nos a’r ias sydd ar awel y cyfnos. A hefyd y cynnwrf a welir mewn pobl wrth baratoi ar ei gyfer.

Rŵan, alla’ i ddim egluro pam bod hyn wedi digwydd eleni. Gallai fod am nad ydw i wedi bod adra ers dros dri mis ac fy mod yn edrych ymlaen ato. Gallai fod am nad ydw i’n poeni dros bresanta – hynny ydi, mi wn yn union beth dwi am ei gael i bawb, fwy na heb. Er, mi ydw i wedi archebu tocynnau i’m chwaer ar-lein a dwi ddim yn siŵr os ydi’r archeb wedi cael ei phrosesu’n iawn am nad ydw i wedi cael cadarnhad drwy e-bost. Mi jecia i fy natganiad banc heddiw i weld.

Oes, mae ‘na rywbeth braf iawn am weld y Nadolig am y tro cyntaf ers wn i ddim faint heb fy sbectols sinigaidd arferol. Ew, braf fyddai gweld eira am unwaith yn y Nadolig.
Un peth a wnaeth fy nigalonni oedd meddwl am eira a’r Nadolig. Rŵan, dwi’n 24 oed erbyn hyn, â phrif ddyddiau fy ngogoniant y tu ôl i mi, ond dwi’n cofio Nadoligau gwyn pan oeddwn yn fach.
Dydi hyd yn oed nifer fawr o bobl sydd mewn prifysgolion ddim yn cofio hynny bellach – roedden nhw’n rhy ifanc. Mae’n biti bod y Nadolig gwyn yn araf ddiflannu ac yn troi’n fytholeg yn hytrach na’n ffaith, dydi?

Ymhen cenhedlaeth fydd y delweddau sydd yn y cyfryngau o Nadolig gwyn yn raddol ddiflannu hefyd, wrth geisio cyfleu delwedd real i do iau sy’n gwbl ddiarth i’r syniad. Ew, trist ydi hynny hefyd.

Ond tai’m i fod yn sinigaidd am y peth. Na wnaf wir. Wedi’r cyfan, mai’n Nadolig arnom!

Synau

Bydd pob wythnos yn pennu ei thôn ar ei dechrau. Yr wythnos hon, wythnos o gwyno a sylwi ar bethau, a phobl benodol, sy’n mynd ar fy nerfau y bu mewn difrif. Yr wythnos gynt, er na soniais am hyn oherwydd y sylw a roddir i wleidyddiaeth ar y blog hwn yn ddiweddar, mi ges ddatguddiad wrth i mi feddwl am y mathau o synau sy’n bêr i’m clust.

Rhyfeddaf oll o’r rhain oedd rhywun, myfi’n benodol, yn brathu afal yn araf. Dwi wrth fy modd efo’r crenshiad croyw sy’n destun brathiad celfydd. Mae angen i rywun fod yn gelfydd wrth wneud pethau felly i lonni’r glust a’r galon.

Efallai’r sain sydd hoffaf i mi ydi sŵn un ffidil unigol yn canu. Wn i ddim pam, mae o wastad wedi fy nharo fel sŵn prydferth. Mi wn yn iawn nad yw’r ddau ddewis hynny at ddant pawb, ond ‘does gen i mo’r amser i boeni am y fath lol â barn eraill.

O bosibl mae’n haws gan bobl enwi eu cas synau na’u rhai gorau. Wn i fy mod wedi dweud o’r blaen, yn bur grintachlyd yn ôl fy arfer, fod chwerthin babanod yn rhywbeth sy’n gwneud i mi deimlo’n sâl, ac eto lleiafrif ydw i yn hynny o beth bid siŵr. Gan fy mod mewn tymer od a difynadd, dwi am restru fy mhump hoff sŵn a’r mhump gasaf.

Hoff synau
Crensian afal
Ffidil unigol
Ffrïo nionod/bacwn
Afon
Camu ar ro mân

Cas synau
Babanod yn chwerthin
Cyllell ar blât
Cathod gyda’r nos
Elyrch
Jane Hutt, y Gweinidog Addysg, yn ynganu ‘s’

Hwra i bêl-droed!

Alla i ddim cyfleu i chi yn ei lawnder pa mor falch ydw i fod y tymor pêl-droed wedi cychwyn. Nefoedd yr adar, bu’n haf hir ond yr heulwen a ddaeth gyda dechrau’r tymor yn sicr.

Mae pethau wedi dechrau’n well eleni hefyd gan fy mod am y tro cyntaf wedi curo’r aciwmiwletyr. Os nad ydych yn gyfarwydd â’r aciwmiwletyr, beth sy’n rhaid ei wneud ydi dewis ychydig o gemau a dweud pwy sydd am ennill neu gael gêm gyfartal, ac yn ôl yr ‘odds’ mae’r peth yn cronni po fwyaf o gemau a ddewiswch. Rŵan, fel arfer dwi’n un risgi ac yn dewis tua 8-10 tîm, ond dim ond 6 a ddewisais dydd Gwener diwethaf ac mi ddaeth y peth i mewn.

Yn anffodus dim ond £22 oedd hi yn y pen draw ond tai’m i gwyno ar ôl rhoi dim ond punt i lawr. Hwra i mi!

Peth arall fydda i’n licio am y tymor pêl-droed, heblaw am y gemau eu hunain a’r bencampwriaeth a ddaw’n anochel eto at Old Trafford, ydi’r Fantasy Premier League. Fydd rhai ohonoch ddim yn gwybod am hynny chwaith, ond yn gryno rydych yn dewis tîm o chwaraewyr ac yn cael pwyntiau yn dibynnu ar wahanol ffactorau. Eleni dwi heb â chael dechrau gwych, rhaid cyfaddef, ac yn hanner waelod y ddwy gynghrair dwi’n rhan ohonynt. Wrth gwrs, dwi’n pwdu’n arw am hynny yn barod.

Ynghylch y ddau beth a nodwyd uchod mae gen i set o reolau llym y cadwaf atynt, sef byth i roi bet ar Man Utd i golli neu hyd yn oed gael gêm gyfartal, ac yn ail peidio byth yn y Fantasy League â dewis chwaraewyr Lerpwl. O leiaf fod yr egwyddor honno eisoes wedi’i chyfiawnhau eleni!

Y Tymer Da

Hwrê! Dw i’n mynd i drigfan angylion y byd gwaraidd, Gogledd Cymru. Wel, yn diystyru Clwyd oll, gan ei bod yn rhy agos i Loegr. A Dwyfor a Meirionnydd achos dydyn nhw’m o unrhyw arwyddocâd i mi, ac ychydig yn ddiflas. A Sir Fôn i’r gogledd o Langefni, neu ‘yr Anialdir Diwylliannol’ ys gwetws. A Bangor, sydd jyst yn sgyman o le. Pe trechid y byd gan luoedd y Diafol, Bangor nas newidir. Ddim yn siŵr os ydi hynny’n ramadegol gywir, ond bydda’ i byth yn gwybod os na fentraf.

Ho ho jocian dw i, cofiwch chwi o Ddyfrdwy i Aberdaron. Ond am Fangor. Seriws am hynny.

Hwrê! Fel y bydd Nain yn ei ganu: Show me the way to go home, Sir Gaernarfon neu Shir Fôn...

Wrth reswm dw i’n eithaf cyffrous, er mai fy neges yno fydd trip i’r deintydd a threfnu MOT i’r car. Penwythnos o yfed gwin goch a bwyta Doritos. Dwi’n class act fi. Math o gameleon cymdeithasol sy’n iawn mewn tŷ cyngor a phlasau brenhinoedd.

Fel y gallwch amgyffred mae ‘na dymer da arnaf. Pan dw i mewn tymer da dw i’n un o’r bobl orau i fod yn eu cwmni, heb os nac oni bai, a phan dw i mewn tymer felly dw i’n ffraeth a doniol a llon a llawen fy nghywair. Ar y llaw arall, pan na fyddaf mewn cystal tymer dw i’n sbeitllyd, oriog a chyffredinol annifyr. Ond yn y tymer hwn ni all neb wrthsefyll fy swyn, ac mae pawb f’eisiau.

Gogledd Cymru, dyma fi’n dod!

(dim fel ‘na)