Y Celfyddydau

Ni fu’r celfyddydau byth at fy nant. Yn wir i chi, pan ddaw at y rhan fwyaf o’m gwaethaf weithgareddau, mae’r celfyddydau yn dod yn agos i frig pob rhestr. Er gweithio yng Nghanolfan y Mileniwm ac ymhyfrydu mewn barddoniaeth Gymraeg , dw i’n un o’r bobl hynny sy’n meddwl bod y celfyddydau, yn gyffredinol, yn ddiflas.

Hyd yn oed o ran barddoniaeth dw i’n eithaf cul fy meddwl: dw i’n gwybod bod dweud bod barddoniaeth Saesneg yn rybish yn orsymleiddio ac yn beth ysgubol i’w ddweud, felly gwell i mi ei ddweud: mae barddoniaeth Saesneg yn rybish. Mae hyd yn oed y farddoniaeth Saesneg orau, fel rhai Dylan Thomas ac R.S. Thomas, yn rhai efo tinc Cymraeg iddi. Dw i’n meddwl y byddwn yn chwydu gwaed petawn yn gorfodi dioddef clywed cachu fel cerddi Shakespeare neu Wordsworth am fwy na phymtheg munud.

Bydd Shakespeare yn f’arwain at beth sydd, i mi, yn noson annelfrydol o’r radd isaf: noson yn y theatr. Mae’r theatr yn gyfrwng dw i’n ei gasáu yn llwyr a byth wedi’i fwynhau, o fynd i bantomeimau crap yn Lerpwl yn ifanc at y tro olaf i mi fynd sef cynhyrchiad lledr o Branwen, a oedd yn ddeniadol oherwydd y lledr a dim byd arall.

A chelf. O mam bach, dw i’n casáu gwaith celf. Roeddwn i’n eithaf gallu llunio cartŵns (mae cartŵns yn wych) yn iau, ond mae gwaith celf yn rhywbeth na fedraf ei werthfawrogi yn y lleiaf, a sefyll o gwmpas a gofyn be ‘di ystyr ychydig o linellau gwirion (yr arlunydd yn arllwys ei enaid myn uffarn i). Mae rhai lluniau’n iawn, wrth reswm, ond byddwn i’n methu â llusgo’n hun o amgylch oriel ag unrhyw frwdfrydedd, yn enwedig y crap celf fodern ‘ma gan dramps fatha’r ddynas Emin ‘na a’r boi sbectols sy’n torri buchod yn ddau. Os oes gwaeth na chelf, rhywbeth sy’n ceisio bod yn gelf ydyw.

Mi anghofiais ‘fyd, canu opera. Mae canu opera (neu ‘canu gwirion’ yn ôl Nain) yn wirion. Mae cerddoriaeth glasurol yn iawn, ond dim opera. Gwell gen i noson yn A&E na noson efo’r ffwcin Proms.

A pheidiwch â’m dechrau ar y ffieiddra mochaidd gwrthyrrol anfoesol putaingarol fersiwn-haint-a-drosglwyddir-drwy-ryw-y-theatr yr ydyw sioeau cerdd.

Nid fy mod yn berson materol, cofiwch. Jyst, ‘sa’n well gin i fynd i’r pyb.