Blynyddoedd newydd a fu'n fras

Dyna ni, un arall ar ben! Wel, bron. Wn i ddim pa gynllun sydd gennyf mewn difri, cofiwch. Cofiaf flynyddoedd yn ôl ddeffro i’r flwyddyn newydd yn sied Jarrod ym Maes Coetmor. Os cofiaf, nid blwyddyn ragorol mo honno, achos mae dechrau’r flwyddyn yn sail i weddill y flwyddyn.

Dwi wedi treulio’r flwyddyn newydd yn Llanrwst efo’r Dwd ac yn Nhŷ Isaf ers hynny.

Ddwy flynedd yn ôl 2006/07, ro’n i’n Clwb Ifor Bach lle’r oedd y cowntdown yn shait a neb yn gwybod pryd ddechreuodd yn flwyddyn ar ôl y llall. P’un bynnag mi ffraeodd y Rhys a’r Sion a’m gadael innau i fod, lwcus bod Helen yno neu ben fy hun y byddwn. Y flwyddyn wedyn ro’n i’n y Cayo Arms a bu i mi chwydu – a choeliwch chi fi dwi wedi chwydu lot eleni. Mynd yn hen a methu handlo’r êl ydi hynny, fetia i.

Ta waeth, gwaeth i mi fod yn sifil, o be mae hi werth, a dymuno blwyddyn newydd dda i chi gyd. Efo’r wasgfa economaidd am ddwysau bydd hi’n flwyddyn gachu yn 2009, cewch weled, ond gwnewch y gorau ohoni, myn diân.

Y Cyri

Dydyn ni ddim yn deulu o gyrïwyr cogyddol, neu fel arall teulu o bobl sy’n coginio cyris. Ond mae tro ar fyd wedi dyfod wrth i mi gael llyfr o’r enw The Curry Bible i Dolig, ac mi wnes gyri echddoe.

Dwi bob amser wedi bod isio gallu gwneud cyri. Un o’r pethau eleni sydd wedi fy ngwylltio eleni ydi’r rhaglenni Indian Cuisine / Chinese Cuisine made easy achos bolocs ydi hynny. Mae’r cyflwynwragedd yn gwneud popeth posibl i wneud y seigiau mor gymhleth â phosibl a gwneud i chi deimlo’n stiwpid nad ydych chi’n dallt. Tai’m i’w dallt nhw, beth bynnag.

Wel, ffwcia nhw, me’ fi, mi wnaf fy nghyri fy hun. Wedi’r cyfan, rhaid cael gwared â’r holl dwrci rhywsut, a fydda fo fawr o hwyl taswn i’n gwybod sut yn union mae gwneud cyri. Digon bodlon oeddwn i luchio twrci, garlleg, nionyn, puprau, tomatos, turmeric, clofau, paprika a chillis i mewn i sosban i weld pa erchyllbeth y rhoddir genedigaeth iddo yn y pair anfad.

Canmol wnaeth pawb, heblaw amdanaf i. Doedd o ddim digon sbeisllyd i’m chwaeth personol, a dwi wedi nodi ambell waith nad ydw i’n licio pobl sy’n cael cyris sy ddim efo sbeis, fel korma – mae o fatha cael vegiburger, sef byrgyr ond dydi o ddim yn fyrgyr go iawn (ffwc ots gen i be udith neb).

Felly dyna gaiff fod yn adduned gyntaf y flwyddyn newydd: neud cyri weithiau; a pha beth bynnag a ddigwydd o leiaf fydda i dal yn gogydd gwell na Nain. Dydi’r ddynas ‘na jyst ddim yn gogyddes.

Dymuniadau Syml

Sumai bawb. Dwi ddim am fod yn ginci a dweud y gobeithiaf y y bydd Sion Corn yn dŵad yn eich simdde na wneud rhagor o gwyno tan ar ôl y Nadolig. Dwi wedi bod yn sâl ers cael fy sbeicio nos Wener (ddim yn siŵr pwy fyddai isio fy sbeicio i fod yn hollol onest, ond chwaeth da sydd ganddynt, afraid dweud).

Na, ni chwynaf am dwrcwns sych a charolau cachu y tro hwn: heddiw dwi am ei chadw’n syml a dymuno ‘Dolig Llawen i chi gyd. Os tynna i gracer a rhoi stwffin i dwrci, bydd hi’n Ddolig gwerth chweil, dwi ddim yn amau!

Arglwydd mawr, de ...

Hyd yn oed mwy o dystiolaeth y bydd Plaid Cymru yn torri ei haddewid parthed refferendwm.

Y peth sy'n synnu fi ydi dwi ddim yn siwr a ydi'r Blaid yn sylwi cymaint o bleidleisiau traddodiadol y mae'n mynd i'w colli, yn sicr ar dystiolaeth y 18 mis cyntaf mewn llywodraeth. A fydd hi ddim yn fwy nag y mae'n ei haeddu.

Gan ddweud hynny, dwi'n weddol sicr nad ydi Dafydd Êl yn gynrychioliadol o aelodau'r Blaid, er wn i ddim mwyach. Mae'n edrych yn debycach fod aelodau cyffredin y Blaid yn ddigon parod i eistedd nôl a gwneud dim beth bynnag. Mae gen i ofn mai cic yn din sydd ei hangen ar Blaid Cymru - pa farn bynnag sydd gennyf arni ar hyn o bryd byddai'n niweidiol i genedlaetholdeb pe deuai'r gic honno yn 2011.

Ac os na ddaw, dydi dyfodol Cymru fawr ddim i edrych ymlaen ato.

Hajeliwia - ia, rhywun arall yn sôn amdano - mae'n ddiflas erbyn hyn dydi?

Ymddengys bod pawb arall yn y rhithfro yn mynd ati i gontio’r gân Hallejuah. Dwi’n meddwl felly y mae ei sillafu, wn i ddim mewn difri – mae gen i Saesneg da ond bydda i wastad yn dewis defnyddio Saesneg gwael, yn enwedig ar lafar, mae ‘na llawer mwy o hwyl i’w gael, ac mi fyddaf rhywsut yn teimlo’n lanach.

Ta waeth am hynny dydw i ddim yn gwybod dim byd am y fersiynau. Nid person sy’n dallt ei fiwsig ydw i: yn benodol cerddoriaeth Saesneg. Dwi’n gwybod bod hynny’n swnio fel fi’n bod yn bedantaidd, ond dwi jyst ddim yn ei dilyn – nid fy mod i fawr well efo cerddoriaeth Gymraeg, ond byddwn i’n cael trafferth enwi band modern. Nid yn anaml y mae pobl yn ceisio atal chwerthin pan fydda i’n dweud fy mod i’n licio cân fodern boblogaidd yn Saesneg. Os mynegaf ddarn o wybodaeth am gerddoriaeth Saesneg, mae’r syndod yn yr ystafell yn weddol ryfeddol.

Ro’n i’n arfer dweud fy mod i’n licio’r Black Eyed Peas, ond i fod yn onest un gân o’n i’n ei licio ganddyn nhw, ac fel rhywun sy’n gwybod y geiriau i ddegau o ganeuon Dafydd Iwan ac yn berchen ar bob CD gan Celt, teg dweud nad ydw i’n siwtio licio’r Black Eyed Peas.

Ond y gwir ydi wn i ddim am gerddoriaeth Saesneg ers tua degawd. Fe wnes i brynu CD Elvis wythnosau’n ôl; sy ddim yn gerddoriaeth fodern a bu i mi ond ei brynu achos ei fod yn ddwy bunt. Catatonia fydda’r peth Saesneg diwethaf i mi ei brynu cyn hynny. Mi fydda i’n lawrlwytho caneuon o bryd i’w gilydd – mae’r diweddaraf o’r casgliad hwnnw’n flynyddoedd o oed erbyn hyn.

Yn fwy na hynny dwi’n casáu bob mathia o fiwsig: pop, rap, hip hop (dwi methu hyd yn oed dweud ‘hip hop’ heb edrych fel mong) ac unrhyw beth gan Coldplay. Mae’n typical bod un o’r unig fandiau Saesneg dwi’n gyfarwydd efo fo yn un sy’n gas gen i. Wn i ddim amdanoch chi, ond fydd rhywbeth atgas yn dwyn fy sylw yn llawer mwy na rwbath da. Phrioda i fyth, debyg, oni phriodaf Ellen. Dywed hi y bydden ni’n “cael hwyl” pe priodem. Mynnaf beidio â chytuno.

Na, does neb yn y byd yn gwybod llai am fiwsig Saesneg modern na fi. Wn i ddim a ydi hynny’n nod balchder neu’n fy ngwneud i’n sado. Udwn ni sado balch, dydw i ddim isio ffraeo heddiw.

Edrych Ymlaen (ddim yn siwr pam)

Un peth am y Nadolig sydd wirioneddol yn gwneud i’m calon wenu ydi meddwl am fod adra am ychydig ddyddiau. Dydi hi ddim bob tro’n bosibl ei gwneud pan fydd rhywun yn gweithio. Y llynedd bu bron iddo dorri ‘nghalon y bu’n rhaid i mi deithio i lawr ar ddiwrnod San Steffan yn syth ar ôl cael ein cinio San Steffan yn nhŷ Nain, gan y bûm yn gweithio’r diwrnod wedyn.

Nid felly eleni. Dwi wedi bod yn gyndyn i ddefnyddio fy ngwyliau drwy’r flwyddyn ac mi fyddaf yn cael gwyliau drwy gydol wythnos nesaf y tro hwn. Mae gen i barti gwaith nos Wener, lle byddaf yn weddol gall am unwaith gan fy mod yn gyrru i fyny ddydd Sadwrn.

Yr hyn sy’n ofid i mi ydi bod yr wythnos hon yn gythreulig o araf. Onid ydych chi’n teimlo’r un fath pan fyddwch yn edrych ymlaen at rywbeth? Llusgo mae’r amser bryd hynny yn waeth nag LCO Iaith.

Gan ddweud fy mod yn edrych ymlaen, rhaid dweud y gwn y bydd y dydd mynd rhagddo fel arfer: codi’n fora, agor presanta, trio gwneud iddyn nhw fy niddori tan amser cinio (sy ddim yn hawdd), mwynhau cinio Dolig efo Nain a Grandad yn cymryd pot-shots at ei gilydd, cysgu’n pnawn achos fyddai mor hyngover o noswyl Nadolig, a wedyn bymio o gwmpas yn chwilio am rwbath i edrych arno ar y teli.
Dydi o’m cystal hwyl â hynny, i fod yn onest.

Colli Hanner Diwrnod

Mi fydd rhywun yn ddig iawn pan fyddo wedi colli hanner y diwrnod yn cysgu oherwydd diod a’r hanner arall i ben mawr. Un felly fu’r Sadwrn i mi – ddeffrois i ddim tan ar ôl un o’r gloch y pnawn, a phrin y gallais godi am hanner awr go dda ar ôl deffro.

Fydda i’n licio trefn efo deffro a byth yn deffro’n hwyr erbyn hyn. Bai gweithio ydi hynny. Be ydi’r dywediad Saesneg ‘na?

Early to bed, early to rise,
makes a man healthy, wealthy and wise.

Dwi ‘di deud erioed bod y Saeson wastad yn siarad bolycs ac mae’r uchod yn dystiolaeth o hynny. Fydda i’n codi’n fore ac yn cysgu’n weddol fuan erbyn hyn, ac er fy noethineb tragwyddol dwi ddim yn gyfoethog ac yn bell o fod yn iach. I fod yn onest, ‘sneb fawr salach na fi.

Ta waeth am hynny, ddilynais i mo’r cyngor uchod ddydd Sadwrn. Stryffaglais lawr y grisiau yn fy nresin gown wrth i’r muriau gylchdroi o’m hamgylch. O flaen y teledu, yn gwylio pethau nad oeddwn isio’u gwylio, yr oeddwn nes mentro i’r Gourmet Chinese achos ro’n i’n llwglyd erbyn hynny.

Mae dau Chinese yn agos i’m cartref. Yr ail yw Victory, sy’n ofnadwy o le budur a dydi’r hen ddyn, hynod annifyr, sy’n gweithio yno ddim yn fy nallt i’n siarad a dydw i ddim yn ei ddallt o chwaith. Gwna hyn ein cyfathrebu’n anodd. Mae gan y Gourmet Chinese enw twyllodrus, fel sydd gan bob têc-awê Chinese os meddyliwch chi am y peth am eiliad, ac mae’n agos iawn, ac ar ôl cyrraedd adref ohono do’n i methu bwyta dim, a theimlais yn sâl drachefn wrth ddod ar draws cymal cnoillyd yn fy mhorc.

Y broblem fawr gyda chodi’n hwyr ydi bod cloc y corff yn mynd yn wallgof, ac ro’n i fyny tan tua thri yn gwylio ffilmiau gachu (y gwnes eu mwynhau’n fawr).Ydi wir, mae ‘mywyd i’n wyllt weithiau.

Y Ffein a'r Gôt Ddrud

Felly mi ges anrheg i Mam neithiwr ac yn falch iawn efo hi. Dydw i ddim yn licio’r holl lol Nadoligaidd sydd yn bla yng Nghaerdydd o gwbl, a gwn fy mod i’n cwyno am hyn flwyddyn ar ôl blwyddyn ond mae materoldeb Dolig wirioneddol yn fy ngwylltio, os nad yn fy nigalonni. I fod yn onest, dwi’n ei ffendio fo ychydig yn afiach; yn lle gwario cymaint ar addurniadau oni fyddai’r well rhoi’r pres i elusen neu rywbeth? Ond, ta waeth, tai’m i bregethu am hyn.

Ond dwi fy hun yn euog o fateroldeb am unwaith. Ro’n i’n benderfynol o brynu côt neithiwr yn y siopa hwyrnos yng Nghaerdydd; daeth y Dwd i’m helpu yn hyn o beth. Mi welais y gôt berffaith yn Topman, nad yw’n siop dwi’n mentro iddi’n aml (os o gwbl). Canpunt. Dwi byth wedi gwario dros £30 ar ddilledyn o’r blaen, ond penderfynais, a hithau’n Ddolig, y gallwn gyfiawnhau gwario’r ffasiwn arian fel anrheg i mi fy hun.

Digon teg ‘fyd, meddwn i, er bod y gôt honno’n costio bron dwbl beth ydw i wedi ei wario ar anrhegion i bawb arall eleni.

Ond roedd ‘na sioc yn fy wynebu. O gyrraedd Cathays, lle’r oedd fy nghar wedi’i barcio. Roedd ‘na ddirwy yn fy nisgwyl (sylwais mo hyn nes cyrraedd adref). Wel ro’n i’n gandryll. Dwi’m yn licio’r moch a dwi’m yn licio wardeiniaid traffig (pwy sydd?) ac mae cael ffein parcio cyn y Nadolig yn gont o beth.

Do’n i heb gael dim i de, wrth gwrs. Dydi fy nghorff na fy meddwl yn gweithio’n iawn ar ôl tua 7 os nad ydw i wedi bwyta, felly mi agorais ychydig o Skol a phwdu yng nghwmni Pawb a’i Farn.