Dychwelaf

Mae’n ddrwg gennyf, i raddau gweddol isel, nad wyf wedi blogio ers cyhyd. Dwi wedi bod yn sâl ac adref yn tagu a thisian a drewi am y rhan helaethaf o wythnos. Ffliw.

Wedi’r cyfan, dyn ydw i, a dydi dynion methu â dygymod â ffliw nac annwyd. Wrth gwrs, ‘does gen i neb i roi sympathi i mi, er i’r fferyllydd ddweud mai cadw’n hydradol a chael sympathi fyddai prif gynhwysion fy ngwelliant. Gan ddweud hynny, pan fydda i’n sâl go iawn mae’n well gen i fod pawb yn cadw’n glir ohona i, nid rhag ofn i mi drosglwyddo’r salwch (prin yw’r pethau a fyddai’n rhoi mwy o bleser i mi mewn gwirionedd) ond mae sympathi yn gwneud i mi deimlo’n sâl pan fydda i’n ‘sâl’ (yn hytrach na ‘wedi brifo’n gorfforol’ pan fyddaf yn hoff o sympathi).

Fodd bynnag dwi’n dod at fy hun unwaith yn rhagor, nad yw o reidrwydd yn beth da ond ta waeth. Erbyn hyn, dwi’n edrych ymlaen at fynd adra dros y Dolig. Mae’n llai na mis ers i mi fod yn Nyffryn Ogwen ond byddaf yn mynd nôl yn weddol aml erbyn hyn. Byddaf, mi fyddaf yn methu Dyffryn Ogwen yn y gaeaf – rhaid fy mod i’n licio’r lle myn diân.

Santes Bibiana - fy hoff ffrind newydd

Teg dweud ar ôl fy anturiaethau'r penwythnos hwn mae’n hen bryd i mi dderbyn na fyddaf Babydd byth. Mae Pabyddion yn gweddïo i seintiau, fel y gwyddoch os ydych chi’n deall y pethau hyn. Anglicanaidd ydw i. Un peth da am fod yn Eglwys Lloegr ydi ‘sdim angen i ni fynd i’r eglwys mewn difrif - wel, ‘sneb arall yn, a fydda i’n dilyn y crowd pan gwyd yr angen.

Ond saint y diwrnod i chi heddiw ydi un hynod, hynod addas imi. Diwrnod Santes Bibiana ydi’r 2il o Ragfyr (yn ogystal â bod yn ben-blwydd i Kinch a Britney Spears ac yn Ddiwrnod Cenedlaethol Laos – ni fyddaf yn dathlu’r un, wrth gwrs), ac ar hap y des ar ei thraws. Dyma, heb os nac oni bai, y santes i mi.

Hi yw santes lleygwyr benywaidd, salwch meddwl, epilepsi a dioddefwyr artaith. Allwch chi ddim dadlau ei fod yn gyfuniad diddorol. Ond mae ‘na ddau beth arall y mae hi’n nawddsantes arnynt. Yn gyntaf, y cur pen.

Onid yw’n eironig fod gennyf gur yn pen heddiw? Na? O wel.

Ond yn fwy at fy nant, Santes Bibiana yw nawddsantes y pen mawr. Onid yw’r Pabyddion yn meddwl am bopeth? Fyddech chi’n meddwl mewn difrif y dylai rywun ddioddef oherwydd gwenwyno eu corff a chwydu mewn sincs Anti Betty (stori hir, nid adroddaf), ond na. Pan fyddo’r bore Sadwrn, Sul, neu’r Llun yn aml (dwi’n ddigon hen i ddioddef o’r pen mawr deuddydd erbyn hyn) yn unig a phoenus a sâl, bydd Santes Bibiana yno yn edrych drosof i.

A chwara teg iddi ‘fyd, ‘rhen goes.*

*Ydi rhywun yn cael cyfeirio at seintiau fel ‘yr hen goes’ neu ydi hynny’n sacrilijiys / anaddas?

Ffat Boi

Pwy fyddai’n meddwl? Ar ôl i mi golli’r stôn ym mis Ebrill, dwi wedi rhoi hanner stôn ymlaen dros y tair wythnos diwethaf ‘ma. Wedi llwyddo i gadw fy mhwysau i lawr i lefel barchus (ac, wrth gwrs, deniadol) dwi’n mynd yn dew drachefn.

Yn wir, efo fy ngwallt tenau a’m diffyg eillio’r wythnos hon dwi’n hawdd yn edrych yn ddeg ar hugain oed ar hyn o bryd.

Gan ddweud hynny, dwi ddim yn un o’r ffycars tew ‘ma sy’n dweud eu bod yn chocaholics jyst er mwyn cael bwyta lot o siocled a pheidio â theimlo’n euog am y peth, ond mae gen i wendidau enbyd ym myd bwyd.

Y gwaethaf o’r rhain ydi creision halen a finag. Gyda chymaint o gynigion o’m cwmpas efo’r rhain, fel paced o 6 am bunt, prin y galla i ddweud na. Yn waeth na hynny mae’n ddigon hawdd i mi fwyta’r chwe phaced (lyfio dweud ‘phaced’) mewn un noson o flaen y teledu.

Yr ail wendid ydi caws. Nid yn anaml y cyfunaf gaws â chreision. Babybells, tostwys (y gair dwi wedi ei fathu am ‘toastie’), caws ar dost, brechdan gaws, caws a chracyrs, pizza - mae unrhyw beth efo caws yn ddigon i wneud i mi lafoerio’n ffiaidd a llon.

Y trydydd, a’r amlycaf i unrhyw selogion sydd i’r blog hwn (Ceren, Dyfed; smai), ydi alcohol – boed yn fotel slei o win coch, ambell i gan o Skol (fydda i’n licio Skol wedi mynd - £2 am 4 can yn Iceland) neu sesiwn ar y penwythnos, fedra i ddim mynd wythnos heb alcohol.

Canlyniad y tri yma ydi bol mawr a theimlo’n llwglyd yn barhaol, ond dyna ni. Ar ôl y penwythnos hwn, a’r penwythnos nesaf pryd y byddaf yn dathlu penblwyddi, a’r penwythnos wedyn gyda’r parti gwaith, a’r wythnos wedyn gyda’r Nadolig a’r wythnos wedyn gyda’r Flwyddyn Newydd, fydda i ddim yn yfed. Felly dwi’n ffwcd ar y ffrynt yna, ond mi fedraf ymwared â chaws a chreision am gyfnod.

Ac ymhen dim myfi fydd eto brenin Heol y Frenhines, yn cerdded yn swanc ar ei hyd y bore, ac yn chwil, ond tenau, ar ei hyd y nos.

Ddim yn effeithio ar bawb...

Rhag ofn eich bod ychydig yn isel o galon ar ôl y post blaenorol, dylai hwn godi eich calon!

Aelwydydd Cymraeg

Rhywsut yn fy niflastod a chwilio am wybodaeth des ar draws adroddiadau ysgolion Estyn. Un o’r pethau wnaeth wir dorri fy nghalon oedd gweld nifer y plant o aelwydydd Cymraeg mewn rhai o gadarnleoedd y Gymraeg. Dyma sampl bach:

Ysgol Gynradd Aberaeron (Ceredigion) – 31%
Ysgol Llanilar (Ceredigion)– 22%
Ysgol Gynradd Cemaes (Môn) – 4%
Ysgol Rhosneigr (Môn) – 8%
Ysgol Dolgellau (Gwynedd) – 20%
Ysgol Llandygai (Gwynedd) – 8%
Ysgol Gynradd Dolwyddelan (Conwy) – 30%
Ysgol Gynradd Gymraeg Gwauncaegurwen (Nedd Port Talbot) – 35%
Ysgol Babanod Rhydaman (Caerfyrddin)– 22%
Ysgol Gynradd Brynaman (Caerfyrddin) – 30%
Ysgol Gynradd Pontyberem (Caerfyrddin) – 48%

Mae rhai’n ofnadwy. Yn wir, yng Ngheredigion a Sir Gaerfyrddin prin iawn y dewch ar draws ysgol lle daw dros hanner y disgyblion o aelwydydd Cymraeg eu hiaith. Deallaf fod y mewnlifiad yn chwarae’i ran yng Ngheredigion, ond os cofiaf o dop fy mhen mae’r canran a anwyd yng Nghymru yn Sir Gaerfyrddin yn uwch na chyfartaledd Cymru, felly mae gweld llefydd fel Rhydaman mor isel wir yn gwneud i rywun feddwl a oes dyfodol i’r Gymraeg yn ardaloedd helaeth iawn o Gymru.

Y Freuddwyd Gydwybodol

Dydw i ddim yn gwybod beth ydi lucid dream yn Gymraeg, a dydw i methu dod o hyd i gyfieithiad, felly fe’i galwn yn freuddwyd gydwybodol. Mae’n bosibl nad ydych chi’n gwybod beth ydi’r ffasiwn beth, felly gwell bydd i mi egluro. Breuddwyd gydwybodol yw breuddwyd a gewch lle’r ydych yn sylwi drwy ryw fodd eich bod yn breuddwydio.

Does neb yn sicr sut mae hyn yn digwydd, ond mae clywed am y peth yn aml yn ddigon o sbardun i alluogi rhywun i gael un. Clywais am hyn ychydig flynyddoedd yn ôl erbyn hyn, dwi’n siŵr, ond ychydig fisoedd yn ôl fe ges un, ac ers hynny’n eu cael yn weddol reolaidd.

Mae ‘na ddwy ochr i’r geiniog i’r freuddwyd gydwybodol. Ar yr un llaw, ac yn enwedig y troeon cyntaf, mae’n ddigon posib os nad yn debygol y byddwch yn deffro, ac mi all hynny ddigwydd yn bur aml, ond daw amser i’r rhan fwyaf o bobl sy’n cael y breuddwydion hyn pan allant, naill ai’n isymwybodol neu fel arall, ‘aros’ yn y freuddwyd.

Mae sylwi eich bod yn breuddwydio a chadw ati yn brofiad digon rhyfedd, ac mae’r tro cyntaf i chi sylwi yn ddigon swreal.

Y peth cŵl, er diffyg gair sy’n ei chyfleu’n well, ydi y gall rhywun o bryd i’w gilydd reoli’r freuddwyd. Dwi heb feistroli hyn yn gyfan gwbl, ac efallai na wnaf fyth, ond mi fydda i’n gallu rhywfaint. Ychydig wythnosau’n ôl roedd yr heddlu ar fy ôl, ac wrth i un o’u ceir nhw sgrechian tuag ataf mi sylwais fy mod ynghanol breuddwyd gydwybodol. Neindiais o’r ffordd, cyn mynd ati i nenidio i bron bob man ag y gallwn o amgylch Caerdydd.

Fel y dywedais, mae’n aml yn ddigon gwybod bod breuddwydion cydwybodol yn bodoli i allu sbarduno un, felly fe fyddwch yn diolch i mi cyn bo hir am wireddu eich breuddwydion, go iawn!

Poen cefn a dydd Sul diddorol (i raddau)

Ho ho ho! Fi a Cheryl Pobol y Cwm. Ond mi ddyweda i’r stori honno wrthoch ar gais llafar, nid fan hyn. Byddai’n hollol bosibl i mi wneud yma ond dwi ddim am wneud. Dydi cast Pobol y Cwm jyst ddim yn licio fi yn y bôn: wel, dydi Gwyneth fawr ddim, a pe gofynnid i Cheryl bydda hi’n dweud ‘run peth.

Byddaf, mi fyddaf yn cael hwyl efo’r sêr.

Digon o bobl a fyddai’n troi eu trwynau ar y ffaith y bu i dri o’r pump ohonom a aeth allan erbyn 12 anafu ein hunain rhywsut nos Sadwrn. Fy hun, dwi’n meddwl ei fod o’n ddoniol. Dwi’n dweud hynny fel rhywun oedd gyda phoen cefn ddifrifol drwy ddoe a dydd Sul.

Yn wir, efallai nad oedd y nos Sadwrn yn wahanol i’r arfer, roedd fy nydd Sul yn sicr yn hynny. Gwnaethom ddychwelyd i’r Mochyn Du am ginio (ro’n i dal yn forthwyliedig) cyn mynd i’r Bae. A bowlio – drws nesa i Warren Gatland. Dwi ddim yn siŵr ond ‘Woowie’ neu rywbeth oedd ei enw bowlio, a doedd o ddim yn dda iawn. Dydw i ddim yn dda iawn, ond yn ddigon da i ennill gêm yn erbyn fy ffrindiau anobeithiol. Byddwn wedi ceisio ‘cael hwyl efo’r sêr’ eto ond yn wahanol i Cheryl mae gen i ofn o Warren Gatland, felly bu i mi gadw fy mhellter.

Aeth pump ohonom am fwyd yn y nos i’r Bae, yn smalio bod yn bobl fawr. Hoffwn fynd allan am fwyd yn amlach, mae’n rhywbeth dwi’n ei fwynhau - hyd yn oed efo fy ffrindiau. Piti na fyddai Cheryl yno, meddyliais, mae’n siŵr ei bod mewn man arall bryd hynny yn mwynhau siampên ac wystrys ac yn byw y bywyd mawr. Ond dyna ni, medda fi, fydda ni’n iawn fan hyn.*

Tasa gen i bres byddwn i’n fodlon bwyta allan bob nos, fel Rhys a Sioned, ond mi fedraf goginio felly dwi ddim.

*jôc bersonol anniddorol

O.N.: Pwy sy wedi dod o hyd i'm blog drwy deipio 'Sigourney Wiwer' yn Gwgl? Dim ots gen i, ond Signourney Wiwer yn swnio'n ffacin anhygoel.

Flora

Dwi wedi bod i bob un o wledydd Ynysoedd Prydain heblaw am Ogledd Iwerddon, yn bennaf gan ei fod yn shait, a chaiff pwy bynnag sy’n anghytuno roi ei fys fyny ei din a chael wanc, achos dwi ddim yn mynd yno a dyna ddiwadd arni. Os mae’n ddigon da i Lembit Opik gael ei eni yno, dydi o’n sicr ddim yn ddigon da i mi.

Ga’i bwysleisio fan hyn nad oes neb erioed wedi gofyn i mi fynd i Ogledd Iwerddon, ac nad ydwyf efo’r syniad lleiaf pam ddaeth yr uchod i’m mhen.

Pam ffwc bod Gloria Hunniford yn gwneud yr hysbysebion Flora? Dio ddim fel bod y ddynes yn bictiwr o iechyd, nac ydi? Wel, dydi hi fawr o bictiwr o ddim i fod yn onest. Wn i ddim amdanoch chi, ond ‘swn i ddim.

Ydi’r hysbysebion Flora yn ffug? Wyddoch chi be, wn i ddim, dwi ddim yn barod i gredu eu bod nhw’n rhai go iawn ond eto am ryw reswm yn anfodlon plygu i’m siniciaeth y tro hwn. Fel rhywun sy ddim yn gwybod be ffwc ydi colestoral wn i ddim pam fyddai hyn o ddiddordeb i mi, ond pan fydd Gloria yn dweud ‘Dewch nôl aton ni’r wythnos nesaf i weld sut aeth hi’ fyddai’n ‘styried. Dydi Gloria ddim yn medru’r Gymraeg, wrth gwrs, ond pe bai fe wyddoch y byddai’n cyflwyno Wedi 3.

Pwy sy wedi ‘sgwennu hwn?