Pan ddaeth yr haf i Gaerdydd

Wel dyma fi wedi dechrau ar fy swydd newydd ers dros wythnos bellach ac OW STWFFIAI dwi’m isio siarad am waith wir! Dim ond un peth sydd ar fy meddwl i sef y ffaith fy mod i’n wlyb. Allwn i ddim bod yn fwy gwlyb taswn i’n newid fy enw i Gwlyb.

Ow, doedd hi ddim i fod fel hyn, wyddoch. Roedd hi’n braf yn y bora, ac er i’r bobl tywydd ddweud y byddai’n bwrw glaw yn nes ymlaen mi benderfynais eu herio. Dydyn nhw byth yn iawn pan dwi isio iddyn nhw fod yn iawn a byth yn anghywir pan maen nhw’n dweud ei bod hi am fwrw. Ond wrth i mi edrych drwy’r ffenestr cyn gadael gwaith, ro’n i’n gwbod nad oedd y Duwiau o’m plaid heddiw ddydd. A dydi'r ffaith bod boy racers a gyrwyr bws bob tro yn cynllwyno yn f'erbyn yn y glaw fawr o help chwaith. Er, efallai bod hynny'n dweud mwy amdanaf i na nhw.

Roedd o’n law oer. Hen law oer cas. A dydi glaw’r ddinas ddim fel mwynlaw’r wlad. Pan fo’i bwrw glaw yn y wlad o leiaf mae ‘na elfen o ffresni yn treiddio’r awyr. Yn y ddinas mae popeth yn troi’n stici. A’r Hogyn yntau drodd y stici wrth gerdded adra. Dwi’n casáu, yn casáu, Caerdydd yn y glaw. Mae’n ddigon i dorri calon rhywun.

Ond dwi gam ar y blaen i’r glaw ac ni chaiff fy nhrechu yn fy nhŷ, oni fydd fy nhŷ yn disgyn i lawr gan fy ngwneud yn gardotyn. Sydd ddim yn annhebyg os dachi’n edrych ar waliau’r bathrwm. Dwi yma ar ôl cael cawod, yn gynnes, yn edrych drwy’r ffenestr, gyda chawl yn ffrwtian yn braf ar y nwy uwch y popty. Fydda i’n torri bara ac yn rhoi menyn iawn arno toc ac yn edrych allan o’r ffenast o’m cartref budur a theimlo buddugoliaeth.

"Shithole."

Arwyddwch y ddeiseb

Mae hi ond yn iawn bod gan y Cynulliad Cenedlaethol gofnod dwyieithog, felly arwyddwch y ddeiseb i unwaith eto gael y Cynulliad i gyfieithu'r cofnod. Gymrith hi ond ychydig eiliadau, ac os oes gan berson ifanc proffesiynol uffernol o brysur fel fi gyfle i wneud, mae ganddoch chi hefyd!

Dydi hi ddim yn gyd-ddigwyddiad bod gwahanol sefydliadau yng Nghymru benbaladr wedi bod yn gynyddol ddilornus tuag at y Gymraeg dros y flwyddyn ddiwethaf. Rhaid i hynny ddod i stop ac mae'n rhaid i'r Cynulliad osod esiampl.

Ac mae hi'n gyfle hyfryd i sticio dau fys at Dafydd Êl, achos ei fai o ydi'r cyfan.

Da iawn Ieuan Wyn Jones

A minnau wedi diflasu braidd ar wleidyddiaeth yn ddiweddar pwy feddyliai mai Ieuan Wyn Jones fyddai yn ailysgogi fy niddordeb drwy gadw draw o agoriad swyddogol, taeogaidd, y Cynulliad ddoe? Ac eto, ar yr un pryd, fe wnaeth ymateb rhai o’n gwleidyddion, yn benodol Carwyn Jones a rhai o aelodau’r grŵp Ceidwadol, f’atgoffa pam ei bod mor drybeilig anodd weithiau barchu fy nghydwladwyr. A dweud y gwir, agwedd pobol fel Carwyn Jones sy’n aml yn gwneud i mi gywilyddio yn fy Nghymreictod.

Ond dyna ni, pwy a ddisgwyliai well gan unoliaethwyr?

Dydw i ddim yn cael fawr o gyfle i roi canmoliaeth i Ieuan Wyn Jones ond roedd aros draw o sbwrielbeth ddoe, waeth beth fo’r rhesymau, yn rhywbeth mawr i’w wneud a buaswn i’n rhoi clod enfawr iddo am wneud, yn enwedig fel arweinydd plaid. Fe fyddai wedi bod yn wych petai pob un o ACau Plaid Cymru wedi gwneud. Fe’u hetholwyd yn genedlaetholwyr. Pa ffordd well o sefyll dros genedlaetholdeb nag ymwrthod â’n ffugdeyrn a chadw draw a gwneud rhywbeth a fyddai o fudd i bobl gyffredin Cymru? Dwi’m yn gwybod pwy fyddai isio bod yn rhan o’r llyfu traed sycoffantaidd yn y lle cyntaf; fel cenedlaetholwr mae meddwl am fod yno’n codi cyfog arna’ i. Mae meddwl am tyngu llw i bennaeth estron yn codi cyfog arna’ i, ond dyna sy’n rhaid i lawn wasanaethu’r etholwyr. Ma’r holl beth yn gwbl, gwbl afiach. Buaswn i yn meddwl hynny, wrth gwrs, achos nid Dafydd Êl mohonof.

Beth arall all rhywun ei ddweud ond am

DA IAWN LEANNE WOOD

DA IAWN BETHAN JENKINS

DA IAWN LLYR HUWS GRIFFITHS

DA IAWN LINDSAY WHITTLE

DA IAWN IEUAN WYN JONES

Ac yn 2016, beth am i holl Aelodau Cynulliad Plaid Cymru wneud safiad o’r fath, dros genedlaetholdeb a thros Gymru?

ACau yn dweud bod plant yn rhywiol

Wel, yn ôl Golwg360 ... drwy fodd Google translate ...

Rhwng swyddi a phethiach

Bore da o Rachub dirion! A minnau mewn ffordd yn ddi-waith tan wythnos nesa, mae gen i gyfle i fwynhau bywyd. Swnio’n annodweddiadol? Hah, wrth gwrs ei fod! ‘Sa well gen i fod yn gweithio na cheisio llenwi’r diwrnodau yn creu’r llysnafedd waethaf y gellir ei dychmygu. Fues i fyth yn un am chwythu ‘nhrwyn ond ‘sgen i fawr o ddewis ar hyn o bryd. Snort-a-phoer dwi fel rheol.


Ond mi ydw i wedi bod yn gwneud ambell beth, cofiwch. Euthum gyda’r teulu i Gaer y diwrnod o’r blaen (wel, ddoe). Roedd angen ambell beth arnaf. Do’n i heb fod yng Nghaer ers blynyddoedd maith, felly fu’n rhaid i mi ddibynnu ar GPRS y ffôn gydag ambell siop. Wel, un, sef Primark. Aeth hwnnw â fi ar gyfeilion. Ddim cymaint â ‘Nhad chwaith. Mi ddywedais wrtho, er mwyn creu sgwrs de, “Dwi newydd weld rhywun dwi’n nabod yn Burtons” a chael yr anfaddeuol ateb “Oes, mae gen ti ddigon o gotiau adra”.

Gyda’r nos, mi biciais draw i Lidiart y Gwenyn at Sion a Gwawr efo Helen i gael gwahoddiadau priodas. Dwy briodas fues i ynddynt erioed, ro’n i’n page boy mewn un ac yn usher yn y llall, a’m cefnder a oedd yn priodi yn y ddwy. Fydda i’m yn cael gwadd i bethau neis fel priodas, wyddoch. Ta waeth, yn y cefndir roedd Porthpenwaig ar y teledu. Ro’n i’n edrych ymlaen at y gyfres ar y dechrau ... roedd hi’n hen bryd cael rhywbeth o’r Gogledd ar nos Sul, 'nenwedig i mi sy'n byw yn y blydi De ac yn ei weld ddydd ar ôl dydd. Ar ôl gwylio hanner rhaglen Porthpenwaig ryw ychydig wythnosau’n ôl mi wnes benderfyniad cydwybodol i beidio mynd yn agos at y rhaglen eto, er nad oedd gen i reolaeth ar y remôt neithiwr. Heb sôn am ddeialog a oedd yn fwy annaturiol nag unrhyw ddeialog a glywid ar S4C ‘stalwm, roedd y posibilrwydd ar y diwedd o gyfres arall yn ddigon i yrru ias lawr cefn rhywun. Tipyn o Stad, plîs tyrd nôl! Neu gyfres wedi’i selio yn Rachub. ‘Dan ni heb gael un ers Jini Mê Jones.

Roedd pawb yn ysgol fach yn obsesd efo Jini Mê, achos mai yn Rachub gafodd y gyfres ei ffilmio. Wedyn welson ni hi’n pigo’i thrwyn mewn rhywbeth yr Urdd yng Nghaernarfon rywbryd. Dyna ddiwedd arnon ni’n ei licio hi, y bitch fudur iddi hi.

Pennod newydd

Mae fy niwrnod olaf yn gwaith yfory. Un o’r rhesymau fy mod i ‘di bod yn weddol ddistaw yn ddiweddar ydi oherwydd hyn, achos i rywun fel fi mae hyn yn newid mawr. A fel rheol dydw i ddim yn rhywun sy’n licio newid. Ond mae’n fwy na hynny, fy swydd bresennol ydi’r swydd gyntaf go iawn dwi wedi’i chael, ac mae ‘na bobl yno dwi’n ystyried yn ffrindiau mawr i mi. Dwi’n mwynhau eu gweld nhw bob dydd ac yn edrych ymlaen i wneud hynny yn y bore.

Wrth gwrs, mae rhywun yn newid swydd am bob math o resymau, a dwi ddim am fynd i’r rheinia rŵan (rhaid i mi gadw rhywfaint o’m mystique), ond ar y cyfan dwi wedi mwynhau’r blynyddoedd yn fy swydd yn fawr iawn, ac mae gen i deimladau cymysg iawn. Dwi’n edrych ymlaen at swydd newydd mewn ychydig dros wythnos – efo dogn da o’r nerfusrwydd a’r hunanamheuaeth sy’n cyd-fynd â chael swydd newydd - ond hefyd dwi ‘di ypsetio o waelod calon fy mod i’n gadael. A dydw i ddim yn rhywun sy’n ypsetio’n hawdd o gwbl.

Ta waeth, dyna bennod arall drosodd yn hanes yr Hogyn. Gobeithio fydd y nesa cystal. Ac y bydda i’m yn marw de.

A&E (fy hoff le i)

O ffisig. Efallai y gwnaethoch sylwi ddoe fy mod i mewn rhywle ychydig yn wahanol i’r arfer. Yn feddyliol, hynny yw. Wel ia, mi ges ddamwain, fel y dywedais yn fras. Dwi’n dechrau blino ar gael damweiniau’n chwil ac erbyn hyn yn argyhoeddedig fy mod i am farw o ganlyniad i un ohonynt ryw bryd, ond o leiaf y tro hwn y gallaf roi’r bai ar rywun arall sef Haydn Blin am fy ngwthio. Jario fy ysgwydd. Mi frifodd. Wedi bod allan yng Nghaerfyrddin yr oeddwn efo hwnnw a Rhys. Do’n i’m yn dallt bod y lle llawn Saeson – yn wir, yr unig un i ni glywed yn siarad Cymraeg oedd Hedd Gwynfor (cyfarfod siawns os bu un erioed). Fe alla i ddweud gyda’m llaw ar fy nghalon fy mod i’n clywed mwy o Gymraeg ar noson allan yng Nghaerdydd nag a wnes yng Nghaerfyrddin. Dadrithiol iawn.

Felly mi es gyda’r Dwd i adran damweiniau brys Ysbyty’r Mynydd Bychan yng Nghaerdydd nos Sul. A diolch iddi hithau am ddod yn de. Ceir cyfuniad rhyfedd iawn o bobl yno, rhai’n frawychus, rhai’n druenus, ac un yn ddynes chwil yn ei phumdegau yn llawn gwaed ac a oedd yn drewi o waed sych. Mae arogl gwaed sych yn troi arnaf, rhaid i mi gyfaddef. No wê bod y butain wirion feddu’n cael benthyg fy ffôn i. Ac ni chafodd. Aeth am fygyn a mewn ac allan o’r adran yr aethai. Symudasom ni i’r gornel o’r ffordd wrth ryw ddynas Somali oedd yn gwneud y peswch a snortian erchyllaf a glywais innau erioed, a chanddi drwyn fel skislope. A hogyn a’i fam. Roedden nhw’n ddoniol oherwydd mi allai rhywun ddweud eu bod nhw yno am reswm amheus, a hithau’n ysgwyd ei phen arno bob pum munud. Rwbath yn nhwll ei din, cytunais i a’r Dwd.

O oes, mae ‘na hwyl i’w gael yn yr adran damweiniau brys. Duw, waeth i chi chwerthin ar rai o’r cleifion ddim os ydych chi yn eu plith ac yr un mor bathetig â nhw.

Ta waeth, ar ôl gweld y nyrs, a hen jadan flin oedd honno ‘fyd er fy mod innau’n gwrtais iawn efo hi, cefais sgan pelydr-x a gweld nyrs arall a oedd yn neis. So mi roes i mi gocodamol. A ffyc mi, dwi ‘di treulio’r deuddydd dwytha yn spaced out – fedra i ddim meddwl am ffordd Gymraeg gall o ddweud hynny. Ond yn wahanol i amheusach bethau, do’n i’m yn licio bod ar y cocodamol. Felly dwi wedi stopio’i gymryd.

A dwi’m isho mynd i ffisio wsos nesa achos dwisho mynd i’r Gogladd am ychydig ddiwrnodau, cyn i mi fynd i’r afael â swydd newydd yr wythnos ganlynol. Dyna wnaf, geith y ffisio a’r cocodamol fynd i ffwcio. Sa chdi’m yn cael y fath beth yn chwaral ‘stalwm eniwe. 

Cocodamol

Oherwydd Haydn Blin a'i fileindod (natho fy ngwthio a doedd 'na'm cyfle mul i fi ddisgyn yn gall) dwi mewn byd bach gwahanol ar y funud ac yn drygd yp ar gocodamol. Ma'n brofiad diddorol. Nid argymhellaf.