Cythreuldod y bore bach a craprwydd 'Dolig

Ers tridiau bellach dw i wedi bod yn deffro fyny am bedwar o'r gloch yn y bore ar y dot. Eithaf' sbwci, o'n i'n amau 'fyd. Beth sy'n ei wneud yn waeth ydi dw i o hyd yn deffro bryd hynny i sain cŵn y pentra yn udo ac yn cyfarth yr amser honno. Rŵan, mae hynny yn sgeri. A dim ond y fi sy wedi deffro yn Rachub oll yr amser yna o'r nos (a hithau'n bentref delfrydol ei naws, gyda phawb yn eu gwlâu am un ar ddeg, er mwyn codi gyda'r wawr i mynd i'r chwaral. Canys, gŵyr pawb bod pawb yn Nyffryn Ogwan o hyd yn gweithio yn Chwarel y Penrhyn dan gysgod yr Arglwydd Du yn ei gastell draw).

Canmolid fy mhasta bake neithiwr i’r uchel nefoedd, hefyd, i chi gael dallt. Er, chi’n gwybod beth? Dydi hi ddim yn teimlo fel y Nadolig yr un iot i mi flwyddyn yma. Dim yn y lleiaf. Dw i’m yn meddwl bod ‘Dolig ‘run peth ers bu farw’r hen Anti Blodwen farw dros flwyddyn yn ôl, bellach, ac mae pawb yn teimlo’r un peth. Piti, a dweud y gwir.

I mi, mae’r Nadolig wedi cyrraedd y stêj fel y byddwn i’n hapus iawn yn ei threulio mewn gwesty, neu dramor, neu mewn unrhyw fan lle nad oes yn rhaid i mi mewn difri ymwneud â hi o gwbl. Does ‘na ddim byd sbeshal amdani mwy.

Does ‘na ddim ewyllys da, chwaith. Ac nid cyfeirio dim ond at bobl eraill ydw i fan hyn. Pan es i Morristons Bangor ddoe roedd ‘na y bobl elusennau o gwmpas yn isio arian ar gyfer rhywun neu’i gilydd, a’r unig beth fedrwn i feddwl am oedd ‘cadwa’n glir y basdad, chei di ddim dimau gen i’ a throi fy wyneb at y llawr yn lle dal eu llygada.

Y peth gwaetha’ ydi, nid y fi di’r unig un, naci?

Brithyll i de?

Henffych a hawddamor i bawb (ond am Dyfed)! Wyddoch chi be’? Dw i mewn hwyliau da. A phan ydw i mewn hwyliau da mae’r byd yn goleuo fyny. Ia, efallai mai diwrnod oer a gwlyb ydi hi ar ruddiau Moel Faban heddiw fore, ond mae fy nghalon innau’n tywynnu fel sêr y nos dros y rhos.

A pham, ymofynnwch? Ymhelaethaf. Dw i’n coginio heno. Coginio i’r teulu. Medra i ddim cweit esbonio pam fod hynny’n rhoi si imi, ond mae’n rhannol oherwydd bod gan well bawb yn y tŷ fy nghoginio i yn hytrach nag un Mam. Mae Mam, afraid dweud, a hithau’n fam wedi’r cwbl, yn gogyddes heb ei hail. Ond dw i’n well, yn ôl y sôn ar y winllan deuluol.

Fe es i draw i Dre ddoe ‘fyd, a phrynu Brithyll gan Dewi Prysor. Fe ges i drafferth ei dechrau hi ond dw i’n ei mwynhau rŵan, ac mae hi wedi codi fy nghalon isel hefyd. Rhyngoch chi a fi, ond do’n i’m yn gwybod pwy oedd Dewi Prysor (yn iawn) tan y bu imi weld ei lun ar gefn y clawr ac yn rhywle arall yn ddiweddar, a dw i’n meddwl fy mod i wedi ei fwydro yng Nghlwb Ifor rhywbryd. Neu’r ffordd arall rownd. Beth bynnag, cyfle da i name dropio wedi ei lwyr gymryd gennyf drachefn.

Rŵan, wedi gêm fach ar y cyfrifiadur mi af i Fangor (cachwancgadarnle’r byd gwaraidd) i brynu bwyd ar gyfer Y Wledd.

Jacpot!

Dyfalwch ym mha le’r ydwyf? Ia, gwlad y galon (cadarnle afiechydon y galon, hynny yw), Rachub dirion deg, yn nythu ar fronnau swmpus Moel Faban.

Dw i wastad wedi licio’r enw ‘Moel Faban’. Hi di’r mynydd lleiaf yn y Carneddau, a dw innau’n byw reit wrth ei hymyl. Dw i byth wedi cynhesu ar yr enw ‘Moelwnion’, sydd yn enw gwirion. Fe’i golygir ‘Onion Hill’ yn y Saesneg, a dw innau wastad wedi meddwl bod hynny’n enw eithriadol o ryfedd am fynydd, yn enwedig un nad ydyw’n ymdebygu i nionyn mewn unrhyw ffordd. Siriys, ‘di o ddim.

Serch hyn, un hapus ydwyf ar y funud. Heblaw fod pwysau’r byd wedi codi oddi wrthyf, mae hefyd y diléit o weled bod £750 o grant wedi mynd i mewn i fy nghyfrif banc Ddydd Llun diwethaf am y cwrs TAR ac nad ydw i’n gorfod ei thalu’n ôl! Anrhegion ‘Dolig gwell na’r arfer i bawb eleni felly! (h.y. mae pawb yn cael anrheg ‘Dolig; rhywbeth nodweddiadol canys nad ydw i’n prynu rhai byth. Efallai mai diog ydwyf, hunanol neu di-hid. Dydw i ddim yn rhy siŵr. Hoffaf ddefnyddio ‘anghofus’ yn yr hwn fater).

Iawn, gwell i mi fynd rŵan a gwneud iws o’n hun, a hithau wedi 10. Hwyl!

Y Dechreuad Newydd

Felly dyna ni. Dim addysgu mwyach i mi. Er, mi wna i roi go arni eto rhyw ddiwrnod, dw i’n sicr o hynny. Esi weld Clive ac fe fu Clive yn dweud ei fod o isio imi aros achos fy mod i’n ‘garismataidd’. Dw i ddim yn siŵr beth mae carismataidd yn ei feddwl, hynny yw, o fewn hyn a hyn o eiriau, ond mae o’n un o’r pethau ‘na y mae pawb yn falch o gael ei alw, yn tydi?

Be wna i yn y cyfamser, felly? Dyma’r cwestiwn mawr. Dw i ffansi fy llaw ar gyfieithu, felly dw i’n meddwl mai’r trywydd yna y byddai’n ei ddilyn. Gwell imi beidio â rhoi lawr ‘rhoi'r gorau i gwrs TAR, gweithio mewn bar a rhoi pamffledi BT allan yn Eisteddfod 2004’ ar y CV. Ond Duw, dim ots. Er mae’n siŵr ar y cyfan y bu imi fwynhau’r tair mis ddiwethaf, dw i’n teimlo fod ‘na lwyth enfawr oddi arnaf. Iawn. Cau geg. Ffeindio job.

Methiant arall ar gwrs bywyd

Dyna ni. Dw i wedi rhoi'r gorau i ymarfer dysgu. Dw i wedi bod yn paladurio amdani ers blwyddyn ac mae hi wedi dod at hyn. Bydd neb sy'n fy adnabod yn synnu llawer, dw i'n amau dim. Ond mae hwn yn wahanol.

Oeddwn i ISIO bod yn athro. Oeddwn i'n edrych ymlaen at ei gwneud hi. Mae'n swydd dda 'fyd, o ran cyflog a gwyliau, a swydd diddorol. Ond y gwir amdani oedd r'on i'n iwsles. Eithriadol. Doedd gen i ddim hyder yn yr hyn oni'n ei ddweud, yn bron deall dim o be oni'n ei neud, ac yn waeth fyth pan oeddwn i yn cael cyngor gan yr athrawon eraill roedd o fel iaith arall imi. Nid eu bai nhw mo hynny, yn y lleiaf, ond fi sy'n hollol ddwl.

Dw i bron a torri 'nghalon. Mi fyddai'n onast efo chi, ro'n i bron a chrio am y tro cyntaf ers dros ddegawd. Ond mi wn mai dyma'r peth iawn i'w wneud, achos dw i'n gweithio yn galetach nac ydw i erioed wedi gwneud yn fy mywyd, ac mae hi gyd yn mynd dros fy mhen, a fedrai'm gwneud dim mwy.

Diwedd trist pathetic i'm hanes i o addysgu.

Y Gwir am Ddydd Sul

Mae 'na wirioneddau mawrion am Ddydd Sul. Diwrnod o ymlacio ydi hi fod, wrth gwrs, ond prin ei bod yn llwyr droi allan felly.

Dydw i ddim yn rhy ddrwg am gael pen mawr yn y bore, ond erbyn Dydd Sul, os byddaf i wedi bod allan nos Wener a Sadwrn yn enwedig, bydda i’n teimlo’n eitha’ sâl. Mae fy mol yn ei chanfod yn anodd stumogi bwyd yn enwedig. Ond fe fyddan ni wastad yn mynd allan Ddydd Sul am ginio. Aethon ni i’r Flora am fwyd heddiw, ac fe ges i ryw bei a thatws mash.

Prin y bwytasid gen i. Dydi grefi a hangover ddim yn cyd-fynd fel rheol, ac mae bwyd Dydd Sul wastad yn fynydd i’w dringo. A’r gwaethaf beth ydi erbyn yr amser yma o’r nos mae’n hanfodol fy mod i’n paratoi am goleg ‘fory a’r ysgol am weddill yr wythnos. Hynny yw, rhaid bo’r aseiniadau i gyd wedi eu gwneud a chynlluniau gwersi â rhyw fath o siâp arnynt.

Ar y funud dw i’n teimlo’n sâl ac eto mae’n rhaid imi frasgamu drwy wythnos arall. Dydw i ddim cweit yn siŵr sut dw i’n llwyddo, wchi.

Targedau'r Fyddin

Oce, dio'm byd sbesh, ond fe gododd wen ar fy ngwyneb bach dwl!

Lowri Dwd, fi a'r car

Wedi mynd a Lowri Llew i le Arwel aethon ni, Lowri Dwd a myfi, am dro yn y car. Nos Iau oedd hyn, pes cofiwn yn gywir. Dw i newydd wneud CD newydd, un hollol cawslyd, ac o gwmpas mannau anhysbys Caerdydd yr aethom gan ganu a bod yn gyffredinol sad gyda'n gilydd. Fe ddiweddon ni fyny yn rhywle o'r enw Canada Lake, cyn imi fynd a hi adref a chael ffycin camera sbydu yn fy nal. Dydi Nain ddim yn hapus.

Es i ddim allan penwythnos yma felly mi a'i allan heno ar nos Sul. Dw i'n methu mynd allan ar nosweithiau Sul, dydi pobl Caerdydd ddim yn gwneud. Ond mae gen i Pesda yn y gwaed a'r galon ac mae'n golled mawr gen i.

Dw i eisiau cynllunio fy ngwersi heddiw ond dw i wirioneddol heb fynadd o gwbl. Y rhan waethaf o TT, oni bai am farcio sy'n lladd rhywun, ydi cynllunio gwersi. Fydda'n well gen i mynd efo'r llif a gweld sut mae pethau'n mynd. Efallai, mewn ugain mlynedd, caf wneud hynny, ond mae'r holl strwythur a threfn yn fy nghrogi ar y funud, yn ogstal a bod yn hollol sgint a'n adicted i Bebo.