Dirywiad parhaus S4C

Bydd rhai ohonoch yn ymwybodol o’r stori hon, ac eraill ddim, ond os nad ydych cymerwch bum munud i’w darllen. Dwi’n ei ffendio’n digon brawychus. Os ydi’r Llew neu Rhodri yn darllen, dim dyma’ch math chi o beth, felly waeth i chi stopio darllen rŵan a mynd i wefan y BBC neu rywbeth.

Yn gryno mae’n sôn am nifer y bobl sy’n gwylio S4C, ac mai dim ond 16% o raglenni’r sianel sy’n denu dros 10,000 o wylwyr a bod rhai o’r rhaglenni mwyaf aflwyddiannus o ran nifer y gwylwyr yn rhaglenni plant.

Dylai hyn fod o ddirfawr bwys i unrhyw un sy’n meddwl bod gan y sianel gyfraniad pwysig i’w wneud – ond mae’n anodd i’w chefnogwyr selocaf gyfiawnhau ei chyllid o £100m gan y llywodraeth o ystyried y ffigurau gwylio. Mae’n cryfhau unrhyw ddadl dros dorri ei chyllid, neu hyd yn oed ei diddymu, yn aruthrol. Dydi’r ffaith bod mwy o bethau nag erioed o’r blaen i’w gwneud, fel y rhyngrwyd neu’r lleng o sianeli eraill a gynigir, ddim yn eglurhad digonol, mae arna’ i ofn.

Mae’n gosod y ddadl i ni sydd o’i phlaid ar seiliau gwan iawn. Dyna’r realiti.

Mae hyn yn rhywbeth sydd wedi dod yn gynyddol amlwg dros y blynyddoedd, ond y gwir ydi bod mawrion S4C wedi bod yn ddigon hapus anwybyddu’r broblem – wedi’r cyfan, mae ganddyn nhw gyflogau anhaeddiannol o fras felly pam y dylen nhw boeni? Mae’r byd yn newid, ‘does gan S4C ddim gwylwyr sy’n gwylio’r sianel allan o ffyddlondeb. Bellach, rydyn ni isio rheswm i’w gwylio. Pam blydi lai?

A pham bod y ffigurau gwylio mor isel felly?

O ran Cyw, dwi’n meddwl ei fod yn wasanaeth da, ond faint o rieni Cymraeg sydd wedi hyd yn oed clywed amdani mewn difrif? Ddim digon. A oes ymdrech digonol yn cael ei wneud i hysbysebu’r gwasanaeth ymhlith rhieni di-Gymraeg sydd â phlant mewn ysgolion Cymraeg? Mae’n rhaid mai ‘na’ ydi’r ateb.

Teimlaf fod gormod o chwaraeon ar adegau. Mae hynny’n wrthun i nifer o’r gwylwyr selocaf. Wrth gwrs, mae gan Y Clwb Rygbi a Sgorio eu lle, ond ydi pethau fel Ralio a Golffio yn haeddu eu lle? A dywedais gyda Sgorio ambell bost nôl, mae gan y rhaglen honno ddigon o broblemau.

Y broblem fwyaf ydi bod S4C yng nghanol yr wythnos yn ddiflas, o mor ddiflas o undonog. Rhaid cael newyddion ond tybed a fyddai’n well cael y newyddion am 7 o’r gloch – dwi’n meddwl byddai pobl yn fwy tebygol o’i wylio bryd hynny. Wedi’r cyfan, bydd pobl sydd am wylio newyddion Cymru wedi gwylio Wales Today ac ITV Wales yn lle disgwyl hanner awr neu awr yn ychwanegol am y newyddion. Yn ei dro, dwi’n meddwl y byddai 7.30 yn slot gwell i Wedi 7.

Mae ffigurau Pobol y Cwm wedi dirywio ond ydi rhywun yn synnu? Neges i S4C: MAE POBOL Y CWM BUM GWAITH YR WYTHNOS YN LLAWER GORMOD. Byddai pedair, neu hyd yn oed dair rhaglen, yn hen ddigon. Yn ddelfrydol, dwi’n meddwl byddai tair am hanner awr yr un yn iawn yn lle pum rhaglen 25 munud o hyd. Mae’r gormodedd yn gwneud i bobl fel fi, a fyddai efallai yn dueddol o wylio nawr ac yn y man, fyth gwylio.

Wn i ddim beth fyddai pobl am ei weld am wyth yn lle PyC, rhaid gofyn iddyn nhw. Dydi S4C heb â chael cwis da ers talwm, beth amdani? Neu beth am rywbeth gwirion ar hyd llinellau rhaglen lwyddiannus ar y BBC fel Total Wipeout os ydi’r cyllid yno? Rhywbeth sydd am roi gwên ar wynebau pobl. Os nad ydi’r cyllid yno, gwnewch gyllid. O’r cyflogau uchaf, am un peth.

A’r diffyg mawr, mawr ar S4C ers blynyddoedd: comedi da. ‘Sdim angen rhoi rhybudd o ‘beth iaith gref’ ar ôl y Watershed, S4C, i’r diawl â’r lol ‘na. Wnes i ddim licio ‘Ar y Tracs’ – gas gen i bobl yn gwneud allan bod Cymry Cymraeg yn siarad Cymraeg yn waeth nag y maen nhw mewn difrif, a bod hynny’n grêt, mae’n fy nghorddi – ond mi wnaeth ddigon o bobl ei hoffi dwi’n siŵr. Rhaid bod ‘na dalent ysgrifennu comedi da yng Nghymru yn Gymraeg. Ewch amdani.

Mae Nain yn un o selogion y Sianel, ond mae hi’n dweud ei bod yn warthus erbyn hyn. Ymhen y pump i ddeng mlynedd nesaf bydd y selogion wedi diflannu’n llwyr drwy draul amser. Ydi mawrion S4C yn barod i gydnabod hynny, i fynd i’r afael yn yr her o ddifrif?

Yn anffodus, dwi’n amau mai ‘na’ pendant ydi’r ateb, ac y bydd y Sianel yn parhau i ddirywio.